Chỉ tiêu tuyển sinh của ngành này là 30 học viên/ khoá. Thời gian đào tạo 24 tháng tại Trường ĐH Khoa học tự nhiên vào các ngày cuối tuần.

Hiện nay ở Việt Nam có rất ít chương trình đào tạo chuyên sâu về Khoa học dữ liệu. Trường ĐH Khoa học tự nhiên với thế mạnh về cả 3 lĩnh vực Toán ứng dụng, Thống kê và Tin học đã dành hơn 2 năm để xây dựng một chương trình đào tạo bậc Thạc sĩ về Khoa học dữ liệu.

Năm 2018, trường đã được ĐHQG Hà Nội chính thức phê duyệt giao cho triển khai thí điểm chương trình đào tạo này.

Chương trình Khoa học dữ liệu bậc Thạc sĩ sẽ trang bị đồng thời các kiến thức về toán học, thống kê, tin học, giúp học viên phân tích, khai thác hiệu quả nhiều loại dữ liệu khác nhau trong thực tế như kinh tế, tài chính, sinh học, biến đổi khí hậu…

Đội ngũ giảng viên của chương trình này đến từ nhiều khoa trong Trường ĐH Khoa học Tự nhiên và các trường đại học, viện nghiên cứu khác, trong đó có cả các chuyên gia có kinh nghiệm thực tế, đang làm việc trong lĩnh vực phân tích dữ liệu tại các doanh nghiệp.

Ông Lê Minh Hưng, Giám đốc Trung tâm Không gian mạng - Tập đoàn Viettel cho rằng với chương trình thạc sĩ chuyên ngành Khoa học Dữ liệu đầu tiên tại Việt Nam này, các doanh nghiệp sẽ có nhiều hơn cơ hội tuyển dụng và đào tạo từ trong nước. Ông Hưng cũng khẳng định: “Nhu cầu nhân lực cả về kỹ sư dữ liệu và khoa học dữ liệu trong lĩnh vực dữ liệu sẽ tăng mạnh trong thời gian tới. Các doanh nghiệp cũ đều sẽ nhìn dữ liệu như là một cửa tăng trưởng mới”.

Cùng với lễ ra mắt chương trình đào tạo mới này, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên cũng tổ chức hội thảo “Đào tạo nhân lực Khoa học dữ liệu trong thời đại số” với sự tham gia của đại diện tổ chức, doanh nghiệp như JVB Việt Nam, Itplus Academy, ALT Việt Nam, 2NF, House3D, CĐ và xử lý hình ảnh, Cục CNTT - Bộ Công an, Argentavis, CMC, MISA…

Nguyễn Thảo

NASA thu thập dữ liệu về Nhật thực nhờ hai cô bé tiểu học

Hai chị em nhà Yeung đã giúp NASA thu thập dữ liệu trong sự kiện Nhật thực chỉ từ một trò chơi khoa học làm cho vui.

Khi thế giới liên tục chạy theo cơn sốt trí tuệ nhân tạo (AI), ít ai dừng lại để xem xét cái giá môi trường mà nhân loại đang phải trả cho công nghệ này. Sự tiện lợi của các công cụ AI đi kèm với một cái giá rất đắt. Chúng có thể đang đẩy hành tinh của chúng ta đến gần bờ vực thảm họa khí hậu.

Thử tưởng tượng bạn đang cân nhắc đến việc nâng cấp lên một chiếc laptop mới. Thiết bị này có hiệu năng mạnh mẽ, với những tính năng tuyệt vời, nhưng đi kèm là một bất lợi khổng lồ:

Đó là nó tiêu thụ lượng điện gấp nhiều lần so với thiết bị hiện tại và cần phải bổ sung nước liên tục để làm mát. Ví dụ này nghe có vẻ vô lý, nhưng lại là một phép so sánh phù hợp với viễn cảnh của AI ngày nay - mạnh mẽ, tốn tài nguyên và đầy rẫy góc khuất.

Những “quái vật” tiêu tốn năng lượng khổng lồ

Mức tiêu thụ năng lượng của AI là một bí mật được bảo vệ nghiêm ngặt giữa các ông lớn công nghệ như Google, Microsoft và OpenAI. Dù cố gắng tạo lập một hình tượng đầy trách nhiệm với môi trường, các công ty này rất ít khi cung cấp thông tin về dấu chân carbon (carbon footprint) của các mô hình AI.

Do đó, chi phí thực sự về lượng khí thải CO2 cho mỗi câu lệnh AI, chưa kể đến lượng nước ngầm được sử dụng để làm mát hàng nghìn máy chủ xử lý các câu lệnh đó, vẫn còn là một ẩn số.

Các trung tâm dữ liệu cần lượng nước khổng lồ để làm mát, đặc biệt là trong quá trình huấn luyện các mô hình AI lớn như GPT-4. Ảnh:Nikkei.

Sasha Luccioni, nhà nghiên cứu AI kỳ cựu tại Hugging Face, cho biết: “Không có công ty lớn nào công bố thông tin về mức sử dụng năng lượng hay lượng khí thải carbon của các công cụ AI”. Bởi nếu chúng ta biết cái giá phải trả cho môi trường cho một lần sử dụng AI, chúng ta sẽ bắt đầu chỉ trích lẫn nhau, Mashablenhận định.

Kể từ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào năm 2022, nhu cầu năng lượng sử dụng cho AI đã tăng đột biến. Theo báo cáo bền vững năm 2024 của Google, lượng phát thải khí nhà kính của công ty đã tăng 48% từ năm 2019-2023, chủ yếu là do AI gây ra. Lượng phát thải của Microsoft cũng tăng 29,1% kể từ năm 2020.

Cả 2 công ty đều đổ lỗi cho các bên thứ 3. Đặc biệt là những công ty xây dựng các trung tâm dữ liệu tối ưu hóa cho AI.

Những trung tâm dữ liệu này, tuy thiết yếu cho việc xử lý các câu lệnh AI, lại là những “quái vật” tiêu tốn năng lượng khổng lồ. Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính rằng một câu lệnh của ChatGPT tiêu thụ gần 3 Wh điện, gấp 10 lần so với một lần tìm kiếm Google truyền thống.

Khi các công cụ AI ngày càng tích hợp nhiều vào tác vụ hàng ngày, tác động môi trường của chúng chỉ có thể tăng lên, không thể dừng lại. Goldman Sachs dự đoán rằng nhu cầu năng lượng của các trung tâm dữ liệu có thể tăng 160% từ năm 2022-2030, với lượng phát thải carbon có thể tăng hơn gấp đôi trong cùng khoảng thời gian.

Mỗi người sử dụng AI đều là một phần của vấn đề

Bên cạnh việc tiêu tốn năng lượng, AI còn để lại “dấu chân nước” (water footprint) khổng lồ. Các trung tâm dữ liệu cần lượng nước khổng lồ để làm mát, đặc biệt là trong quá trình huấn luyện các mô hình AI lớn.

Đơn cử như khi OpenAI trong giai đoạn nước rút để huấn luyện GPT-4 tại một trung tâm dữ liệu của Microsoft ở Iowa, hãng đã tiêu tốn 11,5 triệu gallon (hơn 43 triệu lít) nước chỉ trong một tháng. Con số này tương đương 6% tổng lượng nước trên toàn bộ khu vực.

Việc tiêu thụ một lượng nước quá lớn đã gây ra mâu thuẫn với người dân địa phương, bao gồm Iowa, Arizona và Oregon. Tại đây, cơ quan địa phương đã yêu cầu các công ty công nghệ hạn chế mở rộng quy mô, trừ khi họ có thể giảm tiêu thụ nước.

Mặc dù các công ty nỗ lực sử dụng nước không uống được và triển khai các hệ thống làm mát hiệu quả hơn, quy mô tiêu thụ nước của AI vẫn là một mối lo ngại. Ngay cả khi các nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời trở nên phổ biến hơn, chúng vẫn không thể chạy theo AI.

Chi phí thực sự về lượng khí thải CO2 cho mỗi câu lệnh AI, chưa kể đến lượng nước ngầm được sử dụng để làm mát hàng nghìn máy chủ xử lý các lời nhắc đó, vẫn còn là một ẩn số. Ảnh: A-Team.

Sasha Luccioni nhận định: “Năng lượng tái tạo chắc chắn đang phát triển. Vấn đề là nó không phát triển đủ nhanh để theo kịp sự phát triển của AI”. Sự mất cân bằng này đặt ra câu hỏi liệu chi phí môi trường của AI có vượt quá lợi ích mà nó mang lại hay không?

Mặc dù AI có tiềm năng thúc đẩy nghiên cứu khí hậu và nhiều lĩnh vực quan trọng, việc sử dụng AI của người dùng phổ thông không liên quan đến các mục tiêu tốt cho nhân loại.

Từ việc sinh viên sử dụng ChatGPT để viết bài luận đến người dùng Facebook đăng hình ảnh bằng AI, phần lớn đều không tận dụng AI để giải quyết vấn đề nóng lên toàn cầu hay các vấn đề cấp bách khác. Thay vào đó, chính họ cũng là một phần của vấn đề, nhưng lại không nhận ra điều đó.

Sự thiếu minh bạch từ các công ty AI khiến người tiêu dùng khó đưa ra quyết định sáng suốt về thói quen sử dụng AI của họ. Nếu chi phí môi trường thực sự của AI được nhiều người biết đến, điều đó có thể dẫn đến một sự thay đổi lớn. Nhiều người sẽ lựa chọn các giải pháp thay thế thân thiện với môi trường hơn.

Nói với Mashable, chuyên gia Sasha Luccioni khuyến nghị những người quan tâm đến lượng khí thải nên chuyển sang các công cụ tìm kiếm không sử dụng AI như Ecosia.

Đã đến lúc các công ty công nghệ phải minh bạch hơn về tác động môi trường thực sự của các công cụ AI của họ. Ngược lại, người dùng cũng cần yêu cầu các giải pháp thay thế, thân thiện với môi trường hơn. Chỉ có làm như vậy, con người mới có thể đảm bảo rằng cuộc cách mạng AI không phải trả giá bằng hành tinh ta đang sống.

Dùng ChatGPT thế nào để không tạo ra nội dung vô tri

Sự phát triển của AI mở ra nhiều tiềm năng nhưng cũng có không ít mối lo đối với ngành xuất bản, đặc biệt là nhóm tác giả viết sách.

Các tác giả sách cần phải chấp nhận sự vươn lên của AI, sử dụng chúng như một "siêu trợ lý" thay vì chối bỏ trào lưu. Chia sẻ với Tri thức - Znews, nhiều cây viết cho rằng người làm sách vẫn có thể đứng vững trong thời đại AI nếu biết cách tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo.

BacABank thông báo giảm lãi suất tiết kiệm từ 9/12. Ảnh: Chí Hùng.

Trong thông báo mới nhất, Ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank) điều chỉnh tăng 0,2 điểm % tiền gửi của khách hàng cá nhân, áp dụng với các kỳ hạn 1-5 tháng. Sau điều chỉnh, lãi suất tiền gửi 1-2 tháng tại ngân hàng này tăng lên mức 4,1%/năm; lãi suất gửi 3-5 tháng tăng lên 4,3%/năm.

Ngoài ra, khách hàng gửi tiết kiệm các kỳ hạn còn lại vẫn giữ nguyên lãi suất. Trong đó, kỳ hạn gửi 6-8 tháng hưởng lãi suất 5,5%/năm; gửi 9-11 tháng nhận lãi 5,7%/năm; gửi 12 tháng được hưởng lãi suất 5,8%/năm và gửi 13 tháng trở lên nhận mức lãi suất 6-6,1%/năm.

Để thu hút thêm tiền gửi, DongABank đã triển khai chương trình cộng lãi suất theo số tiền gửi. Trong đó, khách hàng sẽ được cộng thêm 0,05 điểm % lãi suất nếu gửi từ 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng. Với số tiền gửi từ 500 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng, lãi suất được cộng thêm là 0,1 điểm % và gửi từ 1 tỷ đồng trở lên được cộng thêm 0,15 điểm %.

Như vậy, khách hàng gửi từ 1 tỷ đồng trở lên tại DongABank có thể nhận được mức lãi suất cao nhất lên tới 6,25% cho kỳ hạn 18-36 tháng. Với biểu lãi suất này, DongABank hiện là một trong những ngân hàng chấp nhận chi trả lãi suất tiết kiệm tốt nhất thị trường.

Với thông báo mới nhất, DongABank cũng trở thành ngân hàng thứ 6 tăng lãi suất huy động kể từ đầu tháng 12 sau MSB, GPBank, TPBank, ABBank và IVB.

Sau khi chững lại vào tháng 9-10, từ tháng 11 đến nay, một loạt ngân hàng đã điều chỉnh tăng biểu lãi suất huy động tiền gửi. Trong tháng 11 trước đó, đã có khoảng 15 ngân hàng tăng lãi suất huy động, một số ngân hàng thậm chí tăng tới 2-3 lần.

Đáng chú ý, giữa lúc thị trường chung vẫn ghi nhận xu hướng tăng lãi suất huy động, Ngân hàng TMCP Bắc Á (BacABank) bất ngờ điều chỉnh giảm lãi suất từ hôm nay (9/12).

Theo đó, ở biểu lãi suất áp dụng với các khoản tiền gửi dưới 1 tỷ đồng, nhà băng này đã giảm 0,15 điểm % tại các kỳ hạn 1-11 tháng và 0,1 điểm % cho kỳ hạn dài 12-36 tháng.

Sau điều chỉnh, lãi suất cuối kỳ của tiền gửi 1-5 tháng tại đây giảm còn 3,7-4,2%/năm; kỳ hạn 6-8 tháng giảm còn 5,15%/năm; 9-11 tháng giảm còn 5,25%/năm; 12-15 tháng hiện ở mức 5,6-5,65%/năm. Hiện lãi suất huy động cao nhất BacABank áp dụng cho các khoản tiền gửi dưới 1 tỷ đồng là 5,95%/năm khi khách hàng gửi 18-36 tháng.

Mức giảm tương tự cũng được ghi nhận với các khoản tiền gửi giá trị trên 1 tỷ đồng. Hiện ở mức 3,9-4,4%/năm với kỳ hạn 1-5 tháng; 5,35-5,45%/năm nếu gửi 6-11 tháng; và 5,8-5,85%/năm khi gửi 12-15 tháng. Lãi suất huy động cao nhất BacABank áp dụng cho các khoản tiền gửi trên 1 tỷ đồng là 6,15%/năm, áp dụng tại kỳ hạn dài 18-36 tháng.

Trước đó, trong bối cảnh lãi suất huy động có xu hướng gia tăng dịp cuối năm, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có công văn yêu cầu các tổ chức tín dụng duy trì mặt bằng lãi suất tiền gửi ổn định, hợp lý, phù hợp với khả năng cân đối vốn, khả năng mở rộng tín dụng lành mạnh và năng lực quản lý rủi ro, góp phần ổn định thị trường tiền tệ và mặt bằng lãi suất thị trường.

Các ngân hàng được yêu cầu thực hiện các giải pháp đơn giản hóa thủ tục cho vay, phấn đấu giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng.

Ngoài ra, các ngân hàng cũng phải chủ động công bố lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch lãi suất tiền gửi - cho vay bình quân, lãi suất cho vay các chương trình tín dụng...

Tri Thức - Znewsgiới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.

Đọc sách không chỉ giúp tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.