Theo báo Standard, ngày 4/2/2004, Mark Zuckerberg ra mắt trang "thefacebook.com" từ ký túc xá tại đại học Harvard. Hai thập niên sau, nhiều người dùng internet cố gắng nhớ lại khoảng thời gian họ không lướt qua nguồn cung cấp tin của Facebook hoặc người anh em mạng xã hội của nó là Instagram. 

Mặc dù Facebook cho phép chúng ta tìm kiếm bạn bè hoặc người thân đã thất lạc từ lâu, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ nhưng lịch sử 20 năm của công ty vẫn đầy rẫy tranh cãi, từ vụ bê bối Cambridge Analytica và các cáo buộc can thiệp bầu cử cho đến việc thiếu các biện pháp bảo vệ chống lại nội dung có hại. 

Dưới đây là những thời khắc chủ chốt trong suốt 20 năm qua của mạng xã hội này

Ra đời vào năm 2004

Facebook ra mắt lần đầu tiên vào 4/2/2024 như một mạng xã hội với tên gọi là TheFacebook. Ban đầu, mạng xã hội này nhắm tới sinh viên tại Đại học Harvard rồi sau đó nó dần mở rộng sang các trường đại học khác trên khắp nước Mỹ. 

Năm 2005, chữ "The" bị loại khỏi tên gọi ban đầu, mở đường cho Facebook.com và đến tháng 9/2006, trang này mở với bất cứ ai trên 13 tuổi. 

Các cáo buộc đánh cắp ý tưởng

Người sáng lập Facebook, Mark Zuckerberg bị buộc tội ăn cắp ý tưởng của các sinh viên Harvard khác là Cameron Winklevoss, Tyler Winklevoss và Divya Narendra. Những người này tuyên bố, Mark Zuckerberg lúc đầu có ý định giúp họ xây dựng một mạng xã hội mang tên HarvardConnection. 

Mark Zuckerberg bị kiện và tới 2008 rắc rối này đã được dàn xếp xong xuôi. Vụ việc đã được dựng thành bộ phim The Social Network. 

Phát hành cổ phiếu

Tháng 5/2012, Facebook niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán Nasdaq. Trong thương vụ phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), công ty này phát hành hơn 421 triệu cổ phiếu với giá 38 USD/cổ phiếu, định giá của công ty ở mức 104 tỷ USD. 

Mua lại Instagram

Facebook đã mua thành công mạng xã hội đối thủ Instagram vào tháng 4/2012 với giá 1 tỷ USD, củng cố sự hiện diện của mạng xã hội này.

Instagram phần lớn vẫn giữ được sự độc lập song một số phần của nó đã được tích hợp với Facebook, ví dụ khả năng chia sẻ ảnh trên Facebook cũng như Stories.

Mua lại WhatsApp

Năm 2014, Facebook tiếp tục cuộc thu mua và ứng dụng nhắn tin WhatsApp đã được mua lại với giá 19 tỷ USD. Giống như Instagram, ứng dụng này vẫn tách biệt với Facebook, chỉ có một số phần có thể liên kết với mạng xã hội chính Facebook.

Đạt 1 tỷ người dùng

Vào tháng 8/ 2015, Facebook thông báo rằng đã đạt được một cột mốc mới, với một tỷ người dùng truy cập dịch vụ này chỉ trong một ngày.

Vụ bê bối Cambridge Analytica

Đây là một trong những vụ việc gây tranh cãi lớn nhất liên quan tới Facebook. Facebook đã cho phép công ty Cambridge Analytica khai thác trên quy mô lớn dữ liệu của hàng chục triệu người dùng. Facebook đã cho phép công ty tư vấn chính trị này khai thác tên, các nội dung "like" và nhiều dữ liệu khác trên mạng xã hội này mà chưa được sự đồng ý của người dùng.

Bê bối Cambridge Analytica đã ảnh hưởng tới hơn 87 triệu người dùng, bắt đầu từ năm 2014.

Tin giả

Giống như nhiều nền tảng trực tuyến, Facebook cũng gặp phải vấn đề về tin tức giả mạo. Mạng xã hội này bị chỉ trích vì truyền bá thông tin sai lệch, trong đó những kẻ xấu dùng Facebook để phát tán thông điệp chính trị, đặc biệt là xung quanh các cuộc bầu cử quan trọng.

Lấy lại sức mạnh tài chính

Trong những năm gần đây, dù gặp nhiều vấn đề, Facebook đã có sự khởi đầu mới. Công ty có được kết quả tài chính mạnh mẽ nhất trong 3 tháng cuối năm 2023. So với cùng kỳ năm 2022, doanh thu tăng 25%, thu nhập ròng tăng gấp 3, doanh số quảng cáo phục hồi. 

Hơn 40 bang của Mỹ, đứng đầu là bang New York đang điều tra Facebook với cáo buộc vi phạm chống độc quyền và có thể kiện gã khổng lồ ở Thung lũng Silicon vào tuần tới.

Rối loạn giấc ngủ

Khi bạn quyết định làm việc ban đêm, ánh sáng xanh phát ra từ màn hình máy tính sẽ giúp não trở nên tỉnh táo. Việc thức đêm thường xuyên kéo theo đồng hồ sinh học trong cơ thể bị rối loạn khiến bạn lờ đờ, uể oải vào hôm sau. Cơ thể đã bỏ ra nhiều năng lượng để sáng tạo vào ban đêm, nay lại bị vắt kiệt để giữ tỉnh táo cho các hoạt động theo giờ hành chính.

Đây chính là lý do dẫn đến chứng thiếu ngủ, rối loạn giấc ngủ. Chính vì thế, khó khăn nhất với cú đêm là sáng hôm sau phải dậy đúng giờ để làm việc online. Thức đêm lắm cũng có ngày gặp hội chứng “lệch múi giờ xã hội”, bạn sẽ luôn mệt mỏi do lệch thời khóa biểu với phần còn lại của thế giới. 

Thay đổi tính cách

Một ngày đẹp trời, bạn phải đối mặt với một deadline gấp, hoặc một kỳ thi quan trọng mà không thể hoàn toàn tập trung vào ban ngày. Chỉ đến buổi đêm, não mới hoạt động tốt, có thể tập trung cao độ. Chính tâm lý thích trì hoãn khiến não bạn kích thích hormone cortisol duy trì sự tỉnh táo, hoàn thành công việc dở dang vào ban đêm.

Mặt trái cho sự kích thích tưởng như hiệu quả này là cortisol cũng là hormone liên quan đến căng thẳng và stress. Kích thích cortisol liên tục trong nhiều ngày khiến bạn bị stress nặng hơn, khó có thể tập trung như ban đầu. Stress kéo dài khiến bạn trở thành con người cáu kỉnh, tính cách thay đổi thất thường và dần có suy nghĩ tiêu cực về bản thân và mọi việc xung quanh.

Tăng nguy cơ mắc bệnh

Giấc ngủ ban đêm không chỉ là thời gian nghỉ ngơi cho đầu óc. Đó còn là thời gian đào thải độc tố và chữa lành các tổn thương ở tế bào não. Không ngủ đủ giấc, đặc biệt là vào buổi đêm sẽ khiến đồng hồ sinh học của cơ thể bị đảo lộn.

Quá trình tiết hormone bị rối loạn, trong đó có hormone kích thích cảm giác đói là ghrelin (kích thích vị giác) và leptin (tạo cảm giác no). Thức đêm làm ghrelin tăng lên, bạn ăn nhiều hơn, ăn uống thiếu kiểm soát, có xu hướng ăn các món độc hại cho sức khỏe như mì tôm, đồ ăn nhanh. Thói quen này gây béo phì, đái tháo đường, cao huyết áp và các bệnh tiêu hoá, tim mạch.

Ngoài ra, “cú đêm” còn có nguy cơ mắc các vấn đề về sức khỏe như: thị lực suy giảm; dễ mắc các bệnh cúm do hệ miễn dịch suy giảm; ảnh hưởng khả năng sinh sản của phụ nữ; chứng rối loạn giấc ngủ, căng thẳng và rối loạn lo âu; tăng nguy cơ ung thư như ung thư vú…

Bí quyết giữ sức khỏe

Có thể thấy, đây không phải là lối sống mà các bác sĩ và nhà khoa học ủng hộ. Nhưng nếu bạn buộc phải thức đêm do tính chất công việc, hoàn cảnh sống, hãy thực hiện một số bí quyết dưới đây.

Chợp mắt trước khi làm đêm:Hãy cho phép cơ thể được nghỉ khi nó mệt. Nếu như cả người đau nhức, đầu óc không tỉnh táo, bạn chỉ phí công thức đêm làm việc.

Ăn uống khoa học:Ăn đủ chất, đủ bữa vào ban ngày để cơ thể bạn luôn đủ năng lượng. Thức đêm có thể khiến bạn chọn đồ ăn vặt linh tinh để lấp đầy cái bụng. Bạn có thể chuẩn bị sẵn đồ ăn lành mạnh trước khi bắt đầu làm việc khuya. Các loại hạt hoặc hoa quả ngọt là sự lựa chọn tốt.

Không phụ thuộc vào caffeine:Uống cà phê hay trà xanh để tỉnh hơn khi làm việc buổi đêm là một lựa chọn không lý tưởng. Caffeine sẽ tạm thời kích thích, khiến bạn tràn trề năng lượng nhưng cơ thể bạn sẽ chịu stress nặng hơn sau đó.

Đặt đồng hồ để nghỉ giải lao:Dù là đêm hay ngày, bạn vẫn nên có những khoảng nghỉ để giãn cơ. Chỉ cần đứng lên vươn vai, vận động nhẹ nhàng là cơ thể bạn đã trở nên tỉnh táo hơn nhiều.

Tập thể dục:Tập thể dục là điều không thể thiếu với hội ‘cú đêm’. Thể thao không chỉ giúp khỏe về thể chất mà còn giúp tâm trí bạn được thoải mái hơn.

Nghỉ ngơi vào ban ngày:Không phải ai làm việc buổi đêm xong cũng được một ngày nghỉ vào hôm sau, nên tranh thủ bù lại thời gian nghỉ ngơi cần thiết cho cơ thể khi có cơ hội.

Hạn chế làm việc đêm nhất có thể:Thức đêm có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn ngay hôm sau. Và tác động của nó còn kéo dài hơn trong tương lai. Vì vậy, hãy hạn chế làm việc đêm khi có cơ hội.

Có thể bây giờ bạn còn trẻ và cảm thấy mình vẫn sung sức sau khi thức đêm. Nhưng sức khỏe giống như một khoản vay ngân hàng, tiêu phung phí hôm nay thì sau này bạn phải trả cả vốn lẫn lãi ở mức cao hơn nhiều lần. Vậy nên đừng đánh đổi sức khỏe chỉ để xem xong một bộ phim, lướt mạng xã hội thêm chút nữa hay cố làm bù cho ban ngày.

Phúc Đặng (tổng hợp)

Điều 4. Tiêu chuẩn tuyển quân

1. Tuổi đời:

a) Công dân từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi.

b) Công dân nam được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo thì tuyển chọn và gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.

Ảnh minh hoạ

2. Tiêu chuẩn chính trị:

a) Thực hiện theo Thông tư liên tịch số 50/2016/TTLT-BQP-BCA ngày 15 tháng 4 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng - Bộ trưởng Bộ Công an quy định tiêu chuẩn chính trị tuyển chọn công dân vào phục vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam.

b) Đối với các cơ quan, đơn vị và vị trí trọng yếu cơ mật trong Quân đội; lực lượng Tiêu binh, Nghi lễ; lực lượng Vệ binh và Kiểm soát quân sự chuyên nghiệp thực hiện tuyển chọn theo quy định của Bộ Quốc phòng.

3. Tiêu chuẩn sức khỏe:

a) Tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP ngày 30 tháng 6 năm 2016 của Bộ trưởng Bộ Y tế - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định việc khám sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự.

b) Đối với các cơ quan, đơn vị, vị trí quy định tại Điểm b, Khoản 2 Điều này, thực hiện tuyển chọn bảo đảm tiêu chuẩn riêng theo quy định của Bộ Quốc phòng.

c) Không gọi nhập ngũ vào Quân đội những công dân có sức khỏe loại 3 tật khúc xạ về mắt (cận thị 1,5 diop trở lên, viễn thị các mức độ); nghiện ma túy, nhiễm HlV, AIDS.

4. Tiêu chuẩn văn hóa:

a) Tuyển chọn và gọi nhập ngũ những công dân có trình độ văn hóa lớp 8 trở lên, lấy từ cao xuống thấp. Những địa phương có khó khăn không đảm bảo đủ chỉ tiêu giao quân thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định được tuyển chọn số công dân có trình độ văn hóa lớp 7.

b) Các xã thuộc vùng sâu, vùng xa, vùng điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật; đồng bào dân tộc thiểu số dưới 10.000 người thì được tuyển không quá 25% công dân có trình độ văn hóa cấp tiểu học, còn lại là trung học cơ sở trở lên.

Ảnh minh hoạ

Điều 5. Tạm hoãn gọi nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ

Việc tạm hoãn và miễn gọi nhập ngũ trong thời bình thực hiện theo quy định tại Điều 41 Luật nghĩa vụ quân sự năm 2015, như sau:

1. Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:

a) Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của Hội đồng khám sức khỏe.

b) Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã) xác nhận.

c) Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%.

d) Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ; hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.

đ) Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 03 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trở lên quyết định.

e) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật.

g) Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.

2. Miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây:

a) Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một.

b) Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ.

c) Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.

d) Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân.

đ) Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật từ 24 tháng trở lên.

3. Công dân thuộc diện tạm hoãn gọi nhập ngũ quy định tại Khoản 1 Điều này, nếu không còn lý do tạm hoãn thì được gọi nhập ngũ.

Công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ hoặc được miễn gọi nhập ngũ quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này, nếu tình nguyện thì được xem xét tuyển chọn và gọi nhập ngũ.

4. Danh sách công dân thuộc diện được tạm hoãn gọi nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ phải được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ký Quyết định.

Như vậy, hiện nay, pháp luật không quy định về vấn đề có hình xăm thì không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự do đó với trường hợp của bạn cần căn cứ điều kiện về mặt sức khỏe và các tiêu chuẩn khác như không nằm trong đối tượng tạm hoãn hoặc miễn nghĩa vụ quân sự.

Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Giám đốc Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, HN

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc

Chưa học xong đại học vẫn phải đi nghĩa vụ?

Em hiện là sinh viên của một trường Đại học, niên khóa 2014-2018. Do nợ môn học nên em chưa ra trường kịp. Tại địa phương, gia đình em nhận được giấy báo khám NVQS.