Ước vọng về quốc gia lập trìnhđược kết cấu như bản đồ kho báu của hải tặc với hai hải trình lớn. Phần đầu là 5 “hải cảng” mà tác giả đi qua, tương ứng với những lần từ bỏ và chuyển hóa trong hành trình 10 năm thử - sai: bỏ học đại học, từ bỏ công việc lập trình viên quốc tế, phá sản với công ty khởi nghiệp đầu tiên, dừng việc ứng tuyển học bổng thạc sĩ quản trị kinh doanh và cuối cùng là đặt nền móng cho tổ chức giáo dục công nghệ phi lợi nhuận Techkids. 

Hải trình thứ hai là “kho báu” mà anh và đồng đội đã khám phá ra: những hành động và triết lý giúp họ chèo lái Techkids thành “Tiểu thung lũng Silicon” MindX, hoàn thành 2 vòng gọi vốn đầu tư mạo hiểm từ quỹ quốc tế ngay trong đại dịch Covid-19. Với tổng số vốn gọi được hơn 18 triệu USD, MindX trở thành công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực giáo dục công nghệ lớn ở Đông Nam Á.

Tác giả nhận định: khát vọng trở thành kỳ lân nhưng phải thực tế, có lối đi riêng và họ chọn theo tinh thần của loài gián: “Doanh nghiệp khởi nghiệp thật sự tức là dù khó khăn thế nào cũng không quật ngã được tinh thần khởi nghiệp. Đó chẳng phải giống gián sao, hoàn cảnh càng khó khăn, sức sinh tồn lại càng mạnh mẽ, càng tạo ra những cách tồn tại không thể ngờ trước được... Càng nhiều vấn đề, càng quyết tâm giải quyết vấn đề”. 

Thông điệp Khuyến học 4.0 ++

Để vạch ra con đường cho mình, Nguyễn Thanh Tùng lấy cảm hứng từ hành trình vươn lên của nhiều quốc gia lớn. Cụ thể, tác giả nhìn sang Nhật Bản vào khoảng 1872 - 1876, đầu cuộc cách mạng công nghiệp lần 2 ở phương Tây và cuối cuộc cách mạng Minh Trị, khi cuốn sách Khuyến học của Fukuzawa Yukichi lay động người dân Nhật Bản, đặc biệt là tầng lớp thanh niên, giúp họ vượt qua trói buộc bởi đẳng cấp, thân phận, hủ tục, quyết dùng học vấn để “bảo vệ nền độc lập Nhật Bản” trong bối cảnh các cường quốc phương Tây dùng ưu thế về kỹ nghệ hòng biến toàn bộ châu Á thành thuộc địa. 

Tác giả cũng nhớ lời kêu gọi của Tổng thống Obama trong Tuần lễ Giáo dục về Khoa học Máy tính(2014): “Đừng chỉ chơi trò chơi trên điện thoại, hãy lập trình ra chúng”.

Lấy dẫn chứng từ phong trào Bình dân học vụ1945 ở nước ta, từ chiến lược quốc gia học tập để đuổi kịp của các nước Đông Á, từ các chính sách và triết lý giáo dục sớm kỹ năng công nghệ cũng như chính những trải nghiệm bản thân tại Hoa Kỳ và Đức, Nguyễn Thanh Tùng tin rằng giáo dục công nghệ đặc biệt có ý nghĩa với Việt Nam đương đại, cho dù là một quốc gia “đến muộn” trên bản đồ công nghệ.

Với anh, Khuyến học 4.0 ++ (đổi mới học tập trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0, và có lẽ là 5.0, 6.0 trong thời gian tới) sẽ đi liền với hình ảnh “quốc gia lập trình”, nơi mỗi công dân trở thành một công dân số có hiểu biết và năng lực về công nghệ, cũng như trở thành một hạt nhân sáng tạo của đất nước.

Trong cuốn sách, Nguyễn Thanh Tùng cũng chia sẻ những bước đi và thành quả đạt được trên con đường hiện thực hóa ước vọng về quốc gia lập trình: triển khai chương trình dạy tin học phối hợp với VTV7, trở thành đối tác chiến lược bảo trợ quỹ Code for Vietnam, đối tác triển khai Đề án Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025...

Khởi nghiệp nhờ tinh thần hải tặc, trở thành kỳ lân bằng sức sinh tồn của loài gián

Hành trình từ cậu sinh viên bỏ học trở thành CEO của tác giả Nguyễn Thanh Tùng “không bao giờ chịu dừng lại và khao khát tìm kiếm kho báu chưa có trên bản đồ”. Những gì anh cùng các đồng sự đang theo đuổi vừa bộc lộ “chất hải tặc” độc đáo, vừa thể hiện giá trị phổ quát của người làm khởi nghiệp: tinh thần sáng tạo, sự lì lợm, tính chính trực.

Chọn hình thức tự truyện cho cuốn sách đầu tay, tác giả giữ mọi thứ chân thực nhất có thể - không hô hào cổ động, không tô hồng thành tích, không ngại ngùng viết về thất bại của bản thân. Bằng giọng văn giản dị, hài hước gần gũi với người đọc, anh đan xen câu chuyện khởi nghiệp với các vấn đề xã hội, giáo dục khác có tính thời sự cao.

Ước vọng về quốc gia lập trìnhđược kết cấu như bản đồ kho báu của hải tặc với hai hải trình lớn. Phần đầu là 5 “hải cảng” mà tác giả đi qua, tương ứng với những lần từ bỏ và chuyển hóa trong hành trình 10 năm thử - sai: bỏ học đại học, từ bỏ công việc lập trình viên quốc tế, phá sản với công ty khởi nghiệp đầu tiên, dừng việc ứng tuyển học bổng thạc sĩ quản trị kinh doanh và cuối cùng là đặt nền móng cho tổ chức giáo dục công nghệ phi lợi nhuận Techkids. 

Hải trình thứ hai là “kho báu” mà anh và đồng đội đã khám phá ra: những hành động và triết lý giúp họ chèo lái Techkids thành “Tiểu thung lũng Silicon” MindX, hoàn thành 2 vòng gọi vốn đầu tư mạo hiểm từ quỹ quốc tế ngay trong đại dịch Covid-19. Với tổng số vốn gọi được hơn 18 triệu USD, MindX trở thành công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực giáo dục công nghệ lớn ở Đông Nam Á.

Tác giả nhận định: khát vọng trở thành kỳ lân nhưng phải thực tế, có lối đi riêng và họ chọn theo tinh thần của loài gián: “Doanh nghiệp khởi nghiệp thật sự tức là dù khó khăn thế nào cũng không quật ngã được tinh thần khởi nghiệp. Đó chẳng phải giống gián sao, hoàn cảnh càng khó khăn, sức sinh tồn lại càng mạnh mẽ, càng tạo ra những cách tồn tại không thể ngờ trước được... Càng nhiều vấn đề, càng quyết tâm giải quyết vấn đề”. 

Thông điệp Khuyến học 4.0 ++

Để vạch ra con đường cho mình, Nguyễn Thanh Tùng lấy cảm hứng từ hành trình vươn lên của nhiều quốc gia lớn. Cụ thể, tác giả nhìn sang Nhật Bản vào khoảng 1872 - 1876, đầu cuộc cách mạng công nghiệp lần 2 ở phương Tây và cuối cuộc cách mạng Minh Trị, khi cuốn sách Khuyến học của Fukuzawa Yukichi lay động người dân Nhật Bản, đặc biệt là tầng lớp thanh niên, giúp họ vượt qua trói buộc bởi đẳng cấp, thân phận, hủ tục, quyết dùng học vấn để “bảo vệ nền độc lập Nhật Bản” trong bối cảnh các cường quốc phương Tây dùng ưu thế về kỹ nghệ hòng biến toàn bộ châu Á thành thuộc địa. 

Tác giả cũng nhớ lời kêu gọi của Tổng thống Obama trong Tuần lễ Giáo dục về Khoa học Máy tính(2014): “Đừng chỉ chơi trò chơi trên điện thoại, hãy lập trình ra chúng”.

Lấy dẫn chứng từ phong trào Bình dân học vụ1945 ở nước ta, từ chiến lược quốc gia học tập để đuổi kịp của các nước Đông Á, từ các chính sách và triết lý giáo dục sớm kỹ năng công nghệ cũng như chính những trải nghiệm bản thân tại Hoa Kỳ và Đức, Nguyễn Thanh Tùng tin rằng giáo dục công nghệ đặc biệt có ý nghĩa với Việt Nam đương đại, cho dù là một quốc gia “đến muộn” trên bản đồ công nghệ.

Với anh, Khuyến học 4.0 ++ (đổi mới học tập trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0, và có lẽ là 5.0, 6.0 trong thời gian tới) sẽ đi liền với hình ảnh “quốc gia lập trình”, nơi mỗi công dân trở thành một công dân số có hiểu biết và năng lực về công nghệ, cũng như trở thành một hạt nhân sáng tạo của đất nước.

Trong cuốn sách, Nguyễn Thanh Tùng cũng chia sẻ những bước đi và thành quả đạt được trên con đường hiện thực hóa ước vọng về quốc gia lập trình: triển khai chương trình dạy tin học phối hợp với VTV7, trở thành đối tác chiến lược bảo trợ quỹ Code for Vietnam, đối tác triển khai Đề án Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025...

Lệ Thủy thừa nhận mình may mắn vì nổi tiếng từ khi còn rất trẻ. Năm 16 tuổi, nữ nghệ sĩ đạt huy chương vàng giải Thanh Tâm – giải thưởng danh giá nhất ở lĩnh vực cải lương trong thập niên 1950-1960. Nhờ giọng hát được ví như “chuông ngân” cùng vẻ ngoài xinh xắn, kiều diễm của một cô đào hát, Lệ Thuỷ nhanh chóng được đưa lên vị trí đào chánh, show diễn liên tục cùng mức cát-xê cao.

Tuy nhiên, thời điểm hoàng kim của tên tuổi cũng là lúc Lệ Thủy đối diện với loạt biến cố mà mỗi khi nhắc lại, nữ nghệ sĩ vẫn thấy rùng mình.

Clip Lệ Thuỷ ''rùng mình'' kể lại giây phút khủng hoảng thời trẻ:

Cụ thể, sáng mùng 2 Tết năm 1968, trong lúc cả gia đình bà đi vắng, ngôi nhà bất ngờ bốc cháy, thiêu rụi hoàn toàn những vật dụng, tài sản giá trị trong nhà.

"Hai hôm sau tôi mới về nhà, thấy mọi thứ đều cháy rụi, cả gia tài của nhà tôi đều không còn gì hết. Toàn bộ son phấn, đồ diễn, gia tài đi hát của tôi cũng không. Nhưng cũng may lúc đó tôi vừa ký hợp đồng đi hát trước Tết, nên trong người còn vài trăm đồng, mới đi mượn thêm tiền để sửa sang lại", nữ nghệ sĩ chia sẻ.

Điều không may khi thời điểm ấy, biến cố lịch sử xảy ra khiến nhiều đoàn cải lương không được biểu diễn trong thành phố. Nhà cửa, tài sản không còn, bản thân cũng buộc phải nghỉ hát, Lệ Thủy buồn rầu, định giải nghệ chuyển sang buôn bán nhỏ nhưng rồi cũng không thực hiện được.  

... đến việc bị đẩy xuống đóng vai phụ 

Bẵng đi một thời gian, ông bầu dàn dựng lại gánh hát, kêu gọi các nghệ sĩ trở về đoàn biểu diễn. Lệ Thủy theo mọi người về các tỉnh miền Trung lưu diễn suốt 2 năm. Song cũng chính giai đoạn này, tên tuổi của bà lại dần rơi vào lãng quên khi khán giả Sài Gòn lúc ấy đã dành sự chú ý đến một cái tên mới nổi khác - nghệ sĩ Mỹ Châu.

“Tôi đến hãng đĩa Việt Hải để thu vở Lá trầu xanh, nhưng bị đẩy xuống vai phụ, còn Mỹ Châu được thu vai chính. Trong khi đó, bình thường tôi được vào vai chính” - Lệ Thuỷ nhớ lại.

Từ đào chánh bị đẩy xuống đào phụ, thậm chí làm nền cho lớp đàn em sau mình, Lệ Thủy đã chán nản, bật khóc nức nở vì không cam lòng. ''Hồi đó tôi mới 21 tuổi, còn nhỏ nên mới ganh tị với Mỹ Châu vì thấy cô ấy được cưng chiều hơn. Tôi không biết làm thế nào, nhưng vẫn phải đi thu vì nếu không như thế sẽ không ai biết tôi đã về Sài Gòn. Tôi kiên nhẫn lắm, chấp nhận đóng vai phụ để được khán giả biết tới, chứ không vì cái tự ái của mình mà bỏ không đóng".

Dự án hồi kỳ của Lệ Thủy gồm 32 tập, ghi lại chặng đường làm nghề của bà từ thời thơ ấu cơ cực đến khi trở thành danh ca được nhiều người yêu mến.

Mất 2 năm để phấn đấu, Lệ Thủy dần nhận lại sự quan tâm của khán giả cũng như vị trí trong nghề. Từ thời điểm đó, bà tự nhủ với lòng dù có thế nào cũng phải trân trọng và gìn giữ danh tiếng bản thân như một sự đền đáp với Tổ nghề và công chúng.

“Ngày xưa, chúng tôi cạnh tranh nhau từng chút một, nhưng cạnh tranh bằng năng lực, chứ không phải thù ghét rồi hãm hại nhau”, NSND chia sẻ.

"Người vợ nên đặt vị trí thấp hơn chồng một chút''

Ở tuổi 72, Lệ Thủy đang có cuộc sống viên mãn bên cạnh chồng và các con cháu. Bà bảo chưa bao giờ đặt tâm thế mình là một người nghệ sĩ khi làm vợ, làm mẹ. Ở ngoài, có giai đoạn cái tên Lệ Thủy nổi tiếng đình đám, nhưng khi đã bước vào thềm nhà bà bỏ hết những điều đó sau gót chân.

''Tôi nghĩ vợ chồng trong một cuộc hôn nhân như một tổ chim. Trong đó, người vợ phải biết vun vén, có trách nhiệm chăm lo gia đình thì cái tổ ấm ấy mới được lâu dài. Điều quan trọng nhất, theo tôi, người vợ nên đặt vị trí của mình thấp hơn chồng một chút. 

Nữ nghệ sĩ gạo cội bên con trai - ca sĩ Dương Đình Trí.

May mắn của tôi là còn có gia đình, có chồng con bên cạnh an ủi, lo lắng. Vậy nên nếu so ở vị trí mình, tôi tạm dùng từ “viên mãn” để hình dung. Dĩ nhiên, con người ai cũng có những phút giây tiếc nuối hay hạnh phúc. Đối với tôi hiện tại, điều quan trọng nhất vẫn là gia đình, thứ hai là sức khỏe.

Bà bảo ngoài căn bệnh gai cột sống, thỉnh thoảng trái gió trở trời bị đau nhức, còn lại tim mạch hay mấy căn bệnh người già khác may mắn vẫn ổn. Và càng lớn tuổi, sức khỏe càng yếu nên bà cũng không chủ quan. Thời trẻ, xông pha lưu diễn rong ruổi dài ngày, ăn cơm hàng cháo chợ không biết mệt nhưng bây giờ Lệ Thuỷ đi đâu cũng có người tháp tùng kèm theo đó là các loại thuốc phòng bị mới yên tâm ra khỏi nhà.

''Nhìn lại đời mình, tôi thấy vinh hạnh vì từ khi sinh ra, lớn lên và già đi như hiện tại đều được sống trong tình thương của khán giả. Tôi trân trọng những tình cảm đó nên dù xa xôi, cực khổ thế nào cũng ráng lặn lội đi để gặp gỡ khán giả của mình, hát cho họ nghe”, Lệ Thuỷ từng chia sẻ với VietNamNet.

Xem thêm clip NSND Lệ Thủy biểu diễn trích đoạn "Đêm lạnh chùa hoang": 

Thúy Ngọc

NSND Lệ Thủy: 'Hôn nhân như tổ chim, người vợ phải vun vén mới lâu dài'

"Ở ngoài, có thể Lệ Thủy nổi tiếng đình đám, nhưng khi đã bước vào thềm nhà thì tôi bỏ hết những điều đó sau gót chân" - NSND Lệ Thủy chia sẻ.

Từ cháy nhà, mất hết tài sản...

Lệ Thủy thừa nhận mình may mắn vì nổi tiếng từ khi còn rất trẻ. Năm 16 tuổi, nữ nghệ sĩ đạt huy chương vàng giải Thanh Tâm – giải thưởng danh giá nhất ở lĩnh vực cải lương trong thập niên 1950-1960. Nhờ giọng hát được ví như “chuông ngân” cùng vẻ ngoài xinh xắn, kiều diễm của một cô đào hát, Lệ Thuỷ nhanh chóng được đưa lên vị trí đào chánh, show diễn liên tục cùng mức cát-xê cao.

Tuy nhiên, thời điểm hoàng kim của tên tuổi cũng là lúc Lệ Thủy đối diện với loạt biến cố mà mỗi khi nhắc lại, nữ nghệ sĩ vẫn thấy rùng mình.

Clip Lệ Thuỷ ''rùng mình'' kể lại giây phút khủng hoảng thời trẻ:

Cụ thể, sáng mùng 2 Tết năm 1968, trong lúc cả gia đình bà đi vắng, ngôi nhà bất ngờ bốc cháy, thiêu rụi hoàn toàn những vật dụng, tài sản giá trị trong nhà.

"Hai hôm sau tôi mới về nhà, thấy mọi thứ đều cháy rụi, cả gia tài của nhà tôi đều không còn gì hết. Toàn bộ son phấn, đồ diễn, gia tài đi hát của tôi cũng không. Nhưng cũng may lúc đó tôi vừa ký hợp đồng đi hát trước Tết, nên trong người còn vài trăm đồng, mới đi mượn thêm tiền để sửa sang lại", nữ nghệ sĩ chia sẻ.

Điều không may khi thời điểm ấy, biến cố lịch sử xảy ra khiến nhiều đoàn cải lương không được biểu diễn trong thành phố. Nhà cửa, tài sản không còn, bản thân cũng buộc phải nghỉ hát, Lệ Thủy buồn rầu, định giải nghệ chuyển sang buôn bán nhỏ nhưng rồi cũng không thực hiện được.  

... đến việc bị đẩy xuống đóng vai phụ 

Bẵng đi một thời gian, ông bầu dàn dựng lại gánh hát, kêu gọi các nghệ sĩ trở về đoàn biểu diễn. Lệ Thủy theo mọi người về các tỉnh miền Trung lưu diễn suốt 2 năm. Song cũng chính giai đoạn này, tên tuổi của bà lại dần rơi vào lãng quên khi khán giả Sài Gòn lúc ấy đã dành sự chú ý đến một cái tên mới nổi khác - nghệ sĩ Mỹ Châu.

“Tôi đến hãng đĩa Việt Hải để thu vở Lá trầu xanh, nhưng bị đẩy xuống vai phụ, còn Mỹ Châu được thu vai chính. Trong khi đó, bình thường tôi được vào vai chính” - Lệ Thuỷ nhớ lại.

Từ đào chánh bị đẩy xuống đào phụ, thậm chí làm nền cho lớp đàn em sau mình, Lệ Thủy đã chán nản, bật khóc nức nở vì không cam lòng. ''Hồi đó tôi mới 21 tuổi, còn nhỏ nên mới ganh tị với Mỹ Châu vì thấy cô ấy được cưng chiều hơn. Tôi không biết làm thế nào, nhưng vẫn phải đi thu vì nếu không như thế sẽ không ai biết tôi đã về Sài Gòn. Tôi kiên nhẫn lắm, chấp nhận đóng vai phụ để được khán giả biết tới, chứ không vì cái tự ái của mình mà bỏ không đóng".

Dự án hồi kỳ của Lệ Thủy gồm 32 tập, ghi lại chặng đường làm nghề của bà từ thời thơ ấu cơ cực đến khi trở thành danh ca được nhiều người yêu mến.

Mất 2 năm để phấn đấu, Lệ Thủy dần nhận lại sự quan tâm của khán giả cũng như vị trí trong nghề. Từ thời điểm đó, bà tự nhủ với lòng dù có thế nào cũng phải trân trọng và gìn giữ danh tiếng bản thân như một sự đền đáp với Tổ nghề và công chúng.

“Ngày xưa, chúng tôi cạnh tranh nhau từng chút một, nhưng cạnh tranh bằng năng lực, chứ không phải thù ghét rồi hãm hại nhau”, NSND chia sẻ.

"Người vợ nên đặt vị trí thấp hơn chồng một chút''

Ở tuổi 72, Lệ Thủy đang có cuộc sống viên mãn bên cạnh chồng và các con cháu. Bà bảo chưa bao giờ đặt tâm thế mình là một người nghệ sĩ khi làm vợ, làm mẹ. Ở ngoài, có giai đoạn cái tên Lệ Thủy nổi tiếng đình đám, nhưng khi đã bước vào thềm nhà bà bỏ hết những điều đó sau gót chân.

''Tôi nghĩ vợ chồng trong một cuộc hôn nhân như một tổ chim. Trong đó, người vợ phải biết vun vén, có trách nhiệm chăm lo gia đình thì cái tổ ấm ấy mới được lâu dài. Điều quan trọng nhất, theo tôi, người vợ nên đặt vị trí của mình thấp hơn chồng một chút. 

Nữ nghệ sĩ gạo cội bên con trai - ca sĩ Dương Đình Trí.

May mắn của tôi là còn có gia đình, có chồng con bên cạnh an ủi, lo lắng. Vậy nên nếu so ở vị trí mình, tôi tạm dùng từ “viên mãn” để hình dung. Dĩ nhiên, con người ai cũng có những phút giây tiếc nuối hay hạnh phúc. Đối với tôi hiện tại, điều quan trọng nhất vẫn là gia đình, thứ hai là sức khỏe.

Bà bảo ngoài căn bệnh gai cột sống, thỉnh thoảng trái gió trở trời bị đau nhức, còn lại tim mạch hay mấy căn bệnh người già khác may mắn vẫn ổn. Và càng lớn tuổi, sức khỏe càng yếu nên bà cũng không chủ quan. Thời trẻ, xông pha lưu diễn rong ruổi dài ngày, ăn cơm hàng cháo chợ không biết mệt nhưng bây giờ Lệ Thuỷ đi đâu cũng có người tháp tùng kèm theo đó là các loại thuốc phòng bị mới yên tâm ra khỏi nhà.

''Nhìn lại đời mình, tôi thấy vinh hạnh vì từ khi sinh ra, lớn lên và già đi như hiện tại đều được sống trong tình thương của khán giả. Tôi trân trọng những tình cảm đó nên dù xa xôi, cực khổ thế nào cũng ráng lặn lội đi để gặp gỡ khán giả của mình, hát cho họ nghe”, Lệ Thuỷ từng chia sẻ với VietNamNet.

Xem thêm clip NSND Lệ Thủy biểu diễn trích đoạn "Đêm lạnh chùa hoang": 

Thúy Ngọc

NSND Lệ Thủy: 'Hôn nhân như tổ chim, người vợ phải vun vén mới lâu dài'

"Ở ngoài, có thể Lệ Thủy nổi tiếng đình đám, nhưng khi đã bước vào thềm nhà thì tôi bỏ hết những điều đó sau gót chân" - NSND Lệ Thủy chia sẻ.

Ngoài ra, tại các khu trưng bày các tư liệu, hiện vật, đều được gắn mã QR Code mã hoá thông tin về các tư liệu này, khách tham quan chỉ cần dùng app Bảo tàng Quang Trung quét mã thì có thể xem đầy đủ thông tin các thông tin về những tư liệu, hiện vật này.

“Đối với khách lẻ đi tham quan như tôi thì việc quét mã QR như thế này rất là thuận tiện. Mọi thông tin về các tư liệu hiện vật ở đây đều đã có sẵn ở trên này, tôi có thể tìm hiểu sâu được các thông tin của những hiện vật mà không cần phải chờ hướng dẫn viên thuyết minh. Việc đó tạo sự thích thú cho tôi khi đi tham quan bảo tàng”, anh Nguyễn Công Vũ, một du khách đến từ TP.HCM chia sẻ.

Ông Đặng Công Lập, Phó trưởng Phòng Bảo tàng (Bảo tàng Quang Trung) cho biết, để thực hiện được điều này, Bảo tàng Quang Trung đã tiến hành số hoá hiện vật, tư liệu. Bảo tàng tiến hành sưu tầm, sắp xếp, lưu trữ, quét các tư liệu, hiện vật và lưu một cách hệ thống trên máy vi tính để có thể dễ dàng truy xuất thông tin, hình ảnh. Từ đó, giúp tạo ra một bản thông tin mô phỏng, tạo thuận lợi trong khâu quản lý và sử dụng hiện vật.

Từ những thông tin số hoá lưu trữ này, cuối năm 2019, Bảo tàng Quang Trung thực hiện gắn mã QR Code cho các cụm tư liệu, hiện vật được trưng bày tại bảo tàng. Khách tham quan chỉ cần sử dụng điện thoại thông minh tải app, quét mã QR Code thì có thể dễ dàng tìm hiểu mọi thông tin về tư liệu, hiện vật trưng bày tại đây.

Theo ông Lập, xu hướng của bảo tàng là tư liệu hóa, số hóa các tài liệu, hiện vật hiện có bằng công nghệ tương tác 3D và trưng bày ảo nhằm từng bước mô hình hoá 3D các tư liệu hiện vật thể khối, tiến tới xây dựng mô hình bảo tàng 3D ảo để du khách trực tiếp khai thác thông tin từ phần mềm. Bảo tàng Quang Trung hiện đang phối hợp với Viện ứng dụng khoa học, Đại học Quy Nhơn thực hiện phần mềm mềm này, sắp tới sẽ đưa vào ứng dụng.

“Việc số hoá các tư liệu, hiện vật giúp cho du khách có thể tìm hiểu thông tin sâu một cách dễ dàng. Bảo tàng cũng có thể dễ dàng quản lý, truy xuất thông tin một cách thuận tiện và nhanh chóng”, ông Lập cho hay

Số hóa di sản góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa

Không chỉ tại bảo tàng Quang Trung, ở Bảo tàng Bình Định, các di tích tháp Chăm đều đã được tỉnh gắn mã QR Code hỗ trợ thuyết minh bằng văn bản và clip. Khách du lịch chỉ cần dùng điện thoại quét mã QR code này có thể đọc thông tin, xem hình ảnh và clip để nghe giới thiệu khái quát về Vương quốc Champa và tháp Chăm ở Bình Định. Thông tin được số hóa này cũng giới thiệu đầy đủ tượng thờ Linga - Yoni, về niên đại và phong cách kiến trúc, chức năng tôn giáo các tháp Chăm.

Ông Tạ Xuân Chánh, Giám đốc Sở Văn hoá - Thể thao tỉnh Bình Định cho biết, ngành Văn hoá - Thể thao tỉnh Bình Định luôn xác định, ứng dụng công nghệ vào việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản, gắn với phát triển du lịch hiện nay chính là “cây cầu” kết nối các thế hệ trong việc bảo tồn, lưu giữ di tích của cha ông gắn với phát triển kinh tế từ du lịch và giáo dục truyền thống cách mạng. Vì vậy, làm tốt nhiệm vụ số hóa di sản sẽ là góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa.

Để triển khai hiệu quả vấn đề này thì cần phải có các yếu tố như làm tốt công tác chuyên môn, nghiệp vụ của đơn vị như kiểm kê, xếp hạng, tu bổ, tôn tạo di tích. Bên cạnh đó, cần tiếp tục thực hiện tốt việc số hóa các tài liệu về di tích, tăng cường bổ sung các tư liệu, tài liệu có giá trị để thực hiện số hóa.

Hiện nay, ngành văn hóa - thể thao tỉnh Bình Định đã và đang bắt đầu thực hiện số hóa tài liệu và quy trình hoạt động chuyên môn. Trong đó, ngành văn hóa tập trung xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về di sản văn hóa; từng bước ứng dụng công nghệ thông tin số hóa thành nội dung hoạt động thường xuyên nhằm bảo quản các hồ sơ, tư liệu, bảo vật quốc gia, các di tích, di sản văn hóa…

Ngành văn hoá Bình Định cũng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý; thực hiện số hóa các hiện vật bảo tàng, dữ liệu thư viện, ghi hình tư liệu Tuồng, Bài chòi. Đồng thời, sử dụng ứng dụng hệ thống quản trị thư viện dùng chung Vietbiblio dành cho thư viện cấp huyện; cập nhật thông tin tư liệu hiện vật bảo tàng, di tích qua hệ thống phần mềm quản lý tư liệu hiện vật và quản lý di tích của Cục Di sản văn hoá.

Tuy nhiên, theo ông Chánh, quá trình thực hiện số hóa di tích, di sản trên địa bàn tỉnh Bình Định hiện nay vẫn còn nhiều thách thức. Để tăng cường hoạt động số hóa di sản thì cần nâng cao hơn nữa nhận thức về vị trí, tầm quan trọng của hoạt động này. Cần tạo điều kiện hình thành môi trường thuận lợi cho hoạt động số hóa di sản. Các cơ sở đào tạo cần tập trung đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ nghiên cứu, kỹ thuật viên…

“Để số hóa di sản đạt mục tiêu đã đề ra, quan trọng hơn cả là người làm công tác chuyên môn. Người làm công tác chuyên môn trong ngành di sản văn hóa phải được đào tạo, đào tạo lại, cập nhật kiến thức, kỹ năng chuyển đổi số. Người nghiên cứu văn hóa phải trau dồi thêm kiến thức về công nghệ để đồng hành cùng công việc số hóa di sản. Từ đó ứng dụng những thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến nhất đưa dữ liệu di sản văn hóa vào cuộc sống, phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững đất nước nói chung, tỉnh Bình Định nói riêng”, ông Chánh nói.

Tư liệu hóa, số hóa các tài liệu

Bảo tàng Quang Trung (thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định) được xem là chứng nhân lịch sử, nơi lưu giữ nhiều hiện vật quý giá liên quan đến cuộc khởi nghĩa Tây Sơn cùng người anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ. Nơi đây hiện quản lý, trưng bày 11.690 tư liệu, hiện vật liên quan lịch sử triều đại Tây Sơn bao gồm các bộ sưu tập tiền, kiếm, cồng chiêng, ấn, sắc phong...

Để tìm hiểu thông tin về những tư liệu lịch sử tại Bảo tàng Quang Trung, khách tham quan có thể tải app “Bảo tàng Quang Trung” thông qua mã QR Code có sẵn cho Android và iOS, mọi thông tin về bảo tàng đều đã được cập nhật trên app.

Ngoài ra, tại các khu trưng bày các tư liệu, hiện vật, đều được gắn mã QR Code mã hoá thông tin về các tư liệu này, khách tham quan chỉ cần dùng app Bảo tàng Quang Trung quét mã thì có thể xem đầy đủ thông tin các thông tin về những tư liệu, hiện vật này.

“Đối với khách lẻ đi tham quan như tôi thì việc quét mã QR như thế này rất là thuận tiện. Mọi thông tin về các tư liệu hiện vật ở đây đều đã có sẵn ở trên này, tôi có thể tìm hiểu sâu được các thông tin của những hiện vật mà không cần phải chờ hướng dẫn viên thuyết minh. Việc đó tạo sự thích thú cho tôi khi đi tham quan bảo tàng”, anh Nguyễn Công Vũ, một du khách đến từ TP.HCM chia sẻ.

Ông Đặng Công Lập, Phó trưởng Phòng Bảo tàng (Bảo tàng Quang Trung) cho biết, để thực hiện được điều này, Bảo tàng Quang Trung đã tiến hành số hoá hiện vật, tư liệu. Bảo tàng tiến hành sưu tầm, sắp xếp, lưu trữ, quét các tư liệu, hiện vật và lưu một cách hệ thống trên máy vi tính để có thể dễ dàng truy xuất thông tin, hình ảnh. Từ đó, giúp tạo ra một bản thông tin mô phỏng, tạo thuận lợi trong khâu quản lý và sử dụng hiện vật.

Từ những thông tin số hoá lưu trữ này, cuối năm 2019, Bảo tàng Quang Trung thực hiện gắn mã QR Code cho các cụm tư liệu, hiện vật được trưng bày tại bảo tàng. Khách tham quan chỉ cần sử dụng điện thoại thông minh tải app, quét mã QR Code thì có thể dễ dàng tìm hiểu mọi thông tin về tư liệu, hiện vật trưng bày tại đây.

Theo ông Lập, xu hướng của bảo tàng là tư liệu hóa, số hóa các tài liệu, hiện vật hiện có bằng công nghệ tương tác 3D và trưng bày ảo nhằm từng bước mô hình hoá 3D các tư liệu hiện vật thể khối, tiến tới xây dựng mô hình bảo tàng 3D ảo để du khách trực tiếp khai thác thông tin từ phần mềm. Bảo tàng Quang Trung hiện đang phối hợp với Viện ứng dụng khoa học, Đại học Quy Nhơn thực hiện phần mềm mềm này, sắp tới sẽ đưa vào ứng dụng.

“Việc số hoá các tư liệu, hiện vật giúp cho du khách có thể tìm hiểu thông tin sâu một cách dễ dàng. Bảo tàng cũng có thể dễ dàng quản lý, truy xuất thông tin một cách thuận tiện và nhanh chóng”, ông Lập cho hay

Số hóa di sản góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa

Không chỉ tại bảo tàng Quang Trung, ở Bảo tàng Bình Định, các di tích tháp Chăm đều đã được tỉnh gắn mã QR Code hỗ trợ thuyết minh bằng văn bản và clip. Khách du lịch chỉ cần dùng điện thoại quét mã QR code này có thể đọc thông tin, xem hình ảnh và clip để nghe giới thiệu khái quát về Vương quốc Champa và tháp Chăm ở Bình Định. Thông tin được số hóa này cũng giới thiệu đầy đủ tượng thờ Linga - Yoni, về niên đại và phong cách kiến trúc, chức năng tôn giáo các tháp Chăm.

Ông Tạ Xuân Chánh, Giám đốc Sở Văn hoá - Thể thao tỉnh Bình Định cho biết, ngành Văn hoá - Thể thao tỉnh Bình Định luôn xác định, ứng dụng công nghệ vào việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản, gắn với phát triển du lịch hiện nay chính là “cây cầu” kết nối các thế hệ trong việc bảo tồn, lưu giữ di tích của cha ông gắn với phát triển kinh tế từ du lịch và giáo dục truyền thống cách mạng. Vì vậy, làm tốt nhiệm vụ số hóa di sản sẽ là góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa.

Để triển khai hiệu quả vấn đề này thì cần phải có các yếu tố như làm tốt công tác chuyên môn, nghiệp vụ của đơn vị như kiểm kê, xếp hạng, tu bổ, tôn tạo di tích. Bên cạnh đó, cần tiếp tục thực hiện tốt việc số hóa các tài liệu về di tích, tăng cường bổ sung các tư liệu, tài liệu có giá trị để thực hiện số hóa.

Hiện nay, ngành văn hóa - thể thao tỉnh Bình Định đã và đang bắt đầu thực hiện số hóa tài liệu và quy trình hoạt động chuyên môn. Trong đó, ngành văn hóa tập trung xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu về di sản văn hóa; từng bước ứng dụng công nghệ thông tin số hóa thành nội dung hoạt động thường xuyên nhằm bảo quản các hồ sơ, tư liệu, bảo vật quốc gia, các di tích, di sản văn hóa…

Ngành văn hoá Bình Định cũng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý; thực hiện số hóa các hiện vật bảo tàng, dữ liệu thư viện, ghi hình tư liệu Tuồng, Bài chòi. Đồng thời, sử dụng ứng dụng hệ thống quản trị thư viện dùng chung Vietbiblio dành cho thư viện cấp huyện; cập nhật thông tin tư liệu hiện vật bảo tàng, di tích qua hệ thống phần mềm quản lý tư liệu hiện vật và quản lý di tích của Cục Di sản văn hoá.

Tuy nhiên, theo ông Chánh, quá trình thực hiện số hóa di tích, di sản trên địa bàn tỉnh Bình Định hiện nay vẫn còn nhiều thách thức. Để tăng cường hoạt động số hóa di sản thì cần nâng cao hơn nữa nhận thức về vị trí, tầm quan trọng của hoạt động này. Cần tạo điều kiện hình thành môi trường thuận lợi cho hoạt động số hóa di sản. Các cơ sở đào tạo cần tập trung đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ nghiên cứu, kỹ thuật viên…

“Để số hóa di sản đạt mục tiêu đã đề ra, quan trọng hơn cả là người làm công tác chuyên môn. Người làm công tác chuyên môn trong ngành di sản văn hóa phải được đào tạo, đào tạo lại, cập nhật kiến thức, kỹ năng chuyển đổi số. Người nghiên cứu văn hóa phải trau dồi thêm kiến thức về công nghệ để đồng hành cùng công việc số hóa di sản. Từ đó ứng dụng những thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến nhất đưa dữ liệu di sản văn hóa vào cuộc sống, phục vụ cho mục tiêu phát triển bền vững đất nước nói chung, tỉnh Bình Định nói riêng”, ông Chánh nói.