Nhận định, soi kèo Qabala với Neftchi Baku, 19h30 ngày 29/3: Cửa trên ‘tạch’

Ảnh minh họa. Nguồn: Gigamag.

Hiện nay các nhà xuất bản lớn trên thế giới đang lo ngại về việc tác phẩm của mình bị sử dụng trái phép để đào tạo mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và đưa ra các công cụ AI mạnh mẽ hơn. Trước thực trạng đó, Penguin Random House, một nhà xuất bản nằm trong nhóm Big Five, đã tiên phong thay đổi dòng chữ trên trang bản quyền các ấn phẩm của mình. Cụ thể lời tuyên bố như sau: “Các công nghệ hay hệ thống trí tuệ nhân tạo không được phép sử dụng bất kỳ phần nào của cuốn sách này nhằm mục đích đào tạo AI”.

Giới xuất bản ủng hộ bảo vệ quyền lợi tác giả

Quyết định của Penguin Random House được đưa ra trong bối cảnh hàng loạt vụ kiện vi phạm bản quyền tại Mỹ diễn ra và nhiều báo cáo cho biết các tác phẩm đã bị sao chép trái phép để đào tạo công cụ AI.

Theo ông Tom Weldon - Giám đốc điều hành Penguin Random House tại Anh - công ty sẽ "kiên quyết bảo vệ tài sản trí tuệ thuộc về các tác giả và nghệ sĩ của chúng tôi". Vị giám đốc cũng khẳng định rằng đơn vị sẽ "sử dụng các công cụ AI một cách chọn lọc và có trách nhiệm" nhằm bảo đảm chúng thực sự phục vụ mục tiêu phát triển của ngành xuất bản.

Sau khi Penguin Random House công bố thông tin trên, đơn vị đã nhận được sự ủng hộ từ các tổ chức, trong đó có Hiệp hội Quyền tác giả (ALCS). Bà Barbara Hayes - Giám đốc điều hành của ALCS - cho biết việc Penguin Random House in lời tuyên bố về bản quyền trong các ấn phẩm là tín hiệu tích cực cho thấy nỗ lực củng cố nguyên tắc bảo vệ quyền tác giả và ngăn chặn việc sử dụng trái phép tác phẩm để đào tạo AI.

Hiệp hội Tác giả (Society of Authors) cũng hoan nghênh quyết định này và nhấn mạnh rằng các hợp đồng xuất bản cần được điều chỉnh thêm để bảo vệ tốt hơn quyền lợi của tác giả.

Bên trong trụ sở nhà xuất bản Penguin Random House. Ảnh: Gizzmo.

Hiệp hội Tác giả chỉ ra rằng thay đổi trong các trang bản quyền là chưa đủ. Bà Anna Ganley - Giám đốc điều hành của hiệp hội - cho rằng các hợp đồng xuất bản cũng phải bổ sung những điều khoản cụ thể, đảm bảo nhà xuất bản sẽ không sử dụng AI trong quá trình sản xuất, dịch thuật hoặc thiết kế mà không có sự đồng ý của tác giả. Hội cũng kêu gọi xây dựng một khung pháp lý minh bạch, bảo vệ quyền lợi của các tác giả trong môi trường công nghệ AI phát triển mạnh mẽ như hiện nay.

Có thể thấy, động thái của Penguin Random House không chỉ dừng lại ở việc điều chỉnh nội bộ mà còn thể hiện tinh thần thử nghiệm trong việc định hình lại chính sách bản quyền cho ngành xuất bản toàn cầu.

Sự cần thiết của một chính sách AI toàn diện

Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo phát triển nhanh chóng, việc xây dựng một chính sách toàn diện để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Theo luật sư chuyên về xuất bản Chien‑Wei Lui từ Fox Williams LLP, hành động xâm phạm không nằm ở kết quả đầu ra của các nền tảng AI, mà là ở quá trình huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn. Bà cho biết, ngành xuất bản cần phải kiểm soát quá trình này để bảo vệ lợi ích cho chính mình và cho các tác giả.

Việc đào tạo AI không có hợp đồng hoặc giấy phép có nguy cơ làm giảm giá trị nội dung của sách bởi các nền tảng có thể sẽ không trả tiền truy cập nội dung nếu họ cho rằng dữ liệu đó miễn phí, có sẵn. Bà Chien‑Wei Lu nhấn mạnh rằng trong bối cảnh AI đang đặt ra những câu hỏi mang tính tồn tại cho ngành xuất bản, mối quan ngại rõ ràng là việc sử dụng nội dung mà không có sự đồng ý khiến nhà xuất bản và tác giả bị ảnh hưởng về mặt kinh tế.

Các biên tập viên của Penguin Random House đang thảo luận. Ảnh: Penguin Random House.

Trong khi nhiều nhà xuất bản đã gửi thư yêu cầu ngừng hành động vi phạm đến các nền tảng AI lớn, bà Chien‑Wei Lui cũng khuyến cáo cần thực hiện các bước thực tiễn nhằm ngăn chặn nội dung bị khai thác. Điều này bao gồm việc đưa ra tuyên bố rõ ràng về việc bảo lưu quyền đối với dữ liệu và khai thác văn bản, đồng thời áp dụng các công cụ kỹ thuật như tệp robots.txt để ngăn chặn các máy quét web. Ngoài ra, các giấy phép mới với khả năng đọc được bởi máy đang được phát triển nhằm chuyển hướng các máy móc quét dữ liệu đến các phương thức tiếp cận hợp pháp, dù có trả phí hay không.

Một số nhà xuất bản hàng đầu như Pan Macmillan, Hachette và Simon & Schuster đã từ chối bình luận khi được hỏi về việc thay đổi thông tin bản quyền, trong khi nhà xuất bản Faber đã áp dụng chính sách AI, cấm cả người đọc sao chép thông tin từ sách vào bất kỳ chương trình AI nào với mục đích chỉnh sửa, kiểm tra hay khai thác thông tin.

Để đối phó với thách thức này, việc xây dựng một khung pháp lý toàn diện và chi tiết là cần thiết nhằm bảo vệ quyền lợi của các tác giả và nhà xuất bản.

Những chính sách này cần phải có sự rõ ràng trong việc bảo lưu quyền sở hữu trí tuệ, yêu cầu cấp phép nội dung cho mục đích đào tạo, và quy định cụ thể đối với việc sử dụng AI trong quá trình sản xuất và phát triển nội dung. Điều này không chỉ giúp duy trì giá trị của các tác phẩm, mà còn đảm bảo tính minh bạch và công bằng cho toàn bộ ngành công nghiệp sáng tạo trong thời đại số.

Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews

Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: [email protected]. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.

Trân trọng.

Điểm chuẩn Trường ĐH Dược Hà Nội năm 2018

 Hà Nội

Trong trường hợp số thí sinh đạt ngưỡng điểm trúng tuyển vượt quá chỉ tiêu, các thí sinh bằng điểm xét tuyển ở cuối danh sách sẽ được xét trúng tuyển theo tiêu chí phụ theo thứ tự lần lượt như sau: Điểm môn Hóa học, Điểm môn Toán, Thứ tự nguyện vọng của thí sinh trong phiếu đăng ký xét tuyển.

Thí sinh trúng tuyển phải xác nhận nhập học bằng cách nộp Bản chính Giấy chứng nhận kết quả thi THPT Quốc gia năm 2018 trực tiếp tại Trường hoặc qua bưu điện bằng thư chuyển phát nhanh trước 17h00 ngày 12/8/2018 (tính theo dấu bưu điện đối với trường hợp chuyển phát nhanh).

Những thí sinh không nộp giấy tờ trên cho Trường trong thời gian quy định xem như từ chối nhập học.

Thúy Nga - Thanh Hùng

Điểm chuẩn ĐH Luật Hà Nội cao nhất 26,5

Điểm chuẩn 2018 của ĐH Luật Hà Nội dao động từ 18 đến 26,5.

Cũng trong tuần này, nền tảng xã hội Discord cho biết sẽ cho 17% nhân viên thôi việc. Unity Software, nhà sản xuất công nghệ sử dụng trong các game di động phổ biến như Pokemon Go, cũng sẽ cắt giảm 25% lực lượng lao động. Ứng dụng học ngôn ngữ Duolingo chia sẻ đã sa thải khoảng 10% nhân viên hợp đồng.

Tổng cộng, hơn 5.500 nhân viên công nghệ bị mất việc chưa đầy hai tuần đầu năm 2024, theo dữ liệu do Layoffs.fyi tổng hợp.

Đợt cắt giảm công nghệ mới nhất diễn ra sau hai năm vô cùng đau đớn đối với ngành, được đánh dấu bằng việc hàng trăm nghìn người mất việc làm.

Theo Layoffs.fyi, năm 2023, ngành công nghệ có khoảng 262.682 người bị sa thải, còn năm 2022 là 164.696 người.

Sống trong sợ hãi vì AI

Roger Lee, nhà sáng lập trang web Layoffs.fyi, nói với CNN rằng nhiều công ty công nghệ vẫn đang cố gắng "khắc phục tình trạng tuyển dụng quá mức trong thời kỳ đại dịch".

Covid-19 bùng phát dẫn đến nhu cầu về các dịch vụ kỹ thuật số tăng vọt khi mọi người trên khắp thế giới buộc phải làm việc, giao tiếp xã hội và mua sắm tại nhà. Trong bối cảnh đó, ngành công nghệ đã có một đợt tuyển dụng ồ ạt.

Tuy nhiên, khi các biện pháp hạn chế được nới lỏng những năm sau đó và bất ổn kinh tế vĩ mô lớn hơn xuất hiện, ngành công nghệ lại ghi nhận sụt giảm lớn nhất kể từ vụ phá sản dotcom năm 2000 và buộc phải cắt giảm hàng chục nghìn việc làm liên tiếp.

Trong khi môi trường lãi suất cao và suy thoái công nghệ đã kéo dài lâu hơn dự kiến, Lee cho rằng"ngày càng có nhiều hãng công nghệ nêu AI là lý do để sa thải".

Năm ngoái, các công ty bao gồm Chegg, IBM và Dropbox cho biết sự khởi đầu của AI là một lý do để suy nghĩ lại về nhân sự. Gần đây, Duolingo và thậm chí cả Google đã đề xuất điều tương tự khi tìm cách huy động các nguồn lực để tận dụng sự bùng nổ AI.

Khi toàn bộ tác động của AI đối với thị trường lao động còn chưa bộc lộ hết, các nhà nghiên cứu dự đoán hàng trăm triệu việc làm trên toàn cầu có thể bị ảnh hưởng, dù có tiềm năng tạo ra các việc làm mới và khác biệt trong tương lai.

Trong một ghi chú tháng 3/2023, các nhà kinh tế của Goldman Sachs cho biết khoảng 300 triệu việc làm toàn thời gian trên khắp thế giới có thể bị mất hoặc giảm đi do sự gia tăng của công nghệ AI và giới “cổ cồn trắng” dường như có nguy cơ cao nhất.

Nghiên cứu riêng biệt cũng chỉ ra rằng công việc của phụ nữ có thể bị ảnh hưởng không tương xứng từ việc doanh nghiệp áp dụng AI những năm tới.

Khi sa thải trong ngành công nghệ tiếp tục, các nhà hoạt động và thậm chí các nhà nhà lập pháp đang theo sát vấn đề. Theo Parul Koul, kỹ sư phần mềm Google kiêm Chủ tịch Công đoàn Alphabet, nhân viên Google bị sa thải đã rất sốc vì biết tin qua email.

Koul chỉ trích việc sa thải là "không cần thiết và phản tác dụng",cho thấy"lòng tham của công ty".

"Việc sa thải gây ra sự hỗn loạn và bất ổn tại nơi làm việc và buộc người lao động phải làm ít hơn", Koul nói thêm. Ông cho biết ngay cả những người chưa mất việc vẫn "làm việc trong nỗi lo liên tục rằng mình sẽ là người tiếp theo".

Về phần mình, Google biện hộ việc cắt giảm là để giúp các nhóm "trở nên hiệu quả hơn và làm việc tốt hơn”. Họ đang hỗ trợ các nhân viên bị ảnh hưởng "tìm kiếm vai trò mới tại Google và hơn thế nữa".

Trong khi đó, một số nhà lập pháp nhắm vào các báo cáo về tác động khác nhau của việc sa thải công nghệ đối với một số nhân viên nhất định.

Một liên minh gồm hơn hai chục nhà lập pháp do các Hạ nghị sĩ Dân chủ Emanuel Cleaver của Missouri và Barbara Lee của California dẫn đầu đã bày tỏ lo ngại về "tác động của việc sa thải trên diện rộng trong ngành công nghệ và tác động không cân xứng của nó đối với cộng đồng và phụ nữ người Mỹ gốc Phi" trong một bức thư gửi quyền Bộ trưởng Lao động Mỹ Julie Su cuối tháng trước, theo CNN.

Các nhà lập pháp thúc giục Bộ Lao động Mỹ chú ý hơn đến việc sa thải hàng loạt đang diễn ra và làm nhiều hơn nữa để bảo vệ những người lao động có nguy cơ mất sinh kế cao nhất.

(Theo CNN)