Các quốc gia nên phát triển AI tạo sinh bằng ngôn ngữ của mình
Thông điệp trên được ông Ha Jung Woo,ácquốcgianênpháttriểnAItạosinhbằngngônngữcủamìlịch thi đấu bóng đá việt nam 2024 Trưởng bộ phận đổi mới sáng tạo Cloud công ty Naver (Hàn Quốc), chia sẻ tại Ngày hội Trí tuệ Nhân tạo Việt Nam (AI4VN) 2023, được tổ chức tại TP.HCM ngày 22/9 vừa qua.

AI tạo sinh là một dạng trí tuệ nhân tạo có khả năng tạo ra nội dung và ý tưởng mới ở nhiều hình thái khác nhau như văn bản, hình ảnh, video, âm nhạc. Từ đó, AI có thể tạo ra các bài hát, loại thuốc, bộ phim, game mới... với việc sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs).
Theo ước tính của McKinsey gần đây, AI tạo sinh có thể đóng góp cho nền kinh tế thế giới 4,4 nghìn tỉ USD. Nghiên cứu được đánh giá dựa trên 60.000 ứng dụng của AI tạo sinh cho các ngành nghề khác nhau.
Theo ông Ha Jung Woo, các mô hình ngôn ngữ lớn để phát triển AI tạo sinh hiện nay đều dùng tiếng Anh, chính vì vậy khi mô hình chạy trên các ngôn ngữ khác sẽ không được đầy đủ và gặp lỗi, và cũng vì là tiếng Anh nên khi sử dụng tạo ra sự thiên vị, đặc biệt là về văn hoá không đáng có.
Chính vì thế ông cho rằng, việc làm chủ về dữ liệu và công nghệ là yếu tố quan trọng mà nhiều quốc gia cân nhắc trong tương lai, vượt qua rủi ro việc phụ thuộc nước khác. Chẳng hạn như ở Hàn Quốc, Naver cũng đã tạo ra mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Hàn để phục vụ Chính phủ và các doanh nghiệp trong nước khi triển khai ứng dụng AI.
Đồng quan điểm, tiến sĩ Đào Đức Minh, Tổng giám đốc VinBigdata cũng cho rằng, người Việt cũng có thể tạo sản phẩm AI tạo sinh trong nước giúp đảm bảo an toàn, chính xác thông tin và phục vụ tốt nhất chính quyền, xã hội…

Theo ông Đào Đức Minh, khi chatGPT ra mắt cuối 2022 đã tạo ra làn sóng ngầm cạnh tranh giữa các quốc gia và các tập đoàn lớn trong việc nghiên cứu, ra mắt các mô hình AI tạo sinh và các mô hình ngôn ngữ lớn.
Cụ thể ở Mỹ, ngoài công cụ chatGPT của OpenAI, còn có các mô hình AI tạo sinh khác như Bard của Google, Titan của Amazon. Tại Trung Quốc có Earnie Bot của Baidu, SenseChat của Sense Time, Hunyan của Tencent. Tại Hàn Quốc có HyperClova X của Naver…
Ông Đào Đức Minh cho biết, để phát triển mô hình ngôn ngữ lớn ứng dụng vào AI tạo sinh là một việc làm không đơn giản và tốn rất nhiều chi phí, nếu ứng dụng AI tạo sinh dựa trên các nền tảng mô hình ngôn ngữ lớn có sẵn trên thế giới, Việt Nam có nguy cơ đối mặt nhiều rủi ro. Chẳng hạn như, với mô hình ngôn ngữ lớn của nước ngoài, dữ liệu tiếng Việt chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ, chủ yếu là tiếng Anh nên khó đảm bảo tính chính xác, bảo mật dữ liệu, sự phù hợp cho nhu cầu của doanh nghiệp...
Lấy ví dụ, các mô hình ngôn ngữ lớn của nước ngoài có hàng trăm tỉ tham số. Để chạy mô hình thực tế đòi hỏi hạ tầng tính toán rất lớn, nhưng chất lượng mang lại không tương xứng vì mô hình AI có thể trả lời sai, đặc biệt trong các kiến thức lịch sử, văn hóa, những vấn đề mang tính đặc trưng mỗi quốc gia.
Chính vì lí do này, VinBigdata đã quyết định xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn bằng tiếng Việt, với mục tiêu hướng đến đảm bảo bảo mật dữ liệu, cải thiện tính chính xác, giảm chi phí, phù hợp với thực trạng trong nước. Nhóm chuyên gia xây dựng mô hình có số lượng tham số nhỏ hơn chatGPT hàng trăm lần nhưng nó được xây dựng trên lượng dữ liệu của người Việt.
Mô hình có thể trả lời câu hỏi mang tính đặc thù địa phương với độ chính xác cao. Cụ thể, khi hỏi về luật với hai vi phạm khác nhau nhưng mô hình chatGPT lại có chung một câu trả lời và nội dung chung chung. Trong khi mô hình AI dùng dữ liệu người Việt có thể trả lời chính xác căn cứ theo luật, nghị định, mức phạt, dẫn nguồn thông tin... rất cụ thể.
Để chứng minh về sự chính xác này, tiến sĩ Đào Đức Minh đã đưa ra ví dự khi hỏi về tác phẩm “Vợ Nhặt” trong văn học Việt Nam trên chatGPT và mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt do VinBigdata phát triển, kết quả mô hình của VinBigdata trả lời chính xác hoàn toàn còn ChatGPT lại trả lời không rõ ràng.
Đại diện của VinBigdata cũng cho rằng, việc làm chủ AI tạo sinh trong nước quan trọng vì nó có thể giúp Chính phủ làm chủ nội dung, tránh thông tin sai lệch, đảm bảo an toàn dữ liệu quốc gia, cũng như đưa công nghệ Việt vươn tầm thế giới.

(责任编辑:Giải trí)
下一篇:Nhận định, soi kèo Novi Pazar vs Backa Topola, 22h30 ngày 24/2: Trở lại top 8
- Hội thảo "Phát triển năng lực sáng tạo và cơ hội cho các ý tưởng kinh doanh khởi nghiệp" diễn ra sáng ngày 11/8 tại Trường ĐH Giáo dục (ĐHQG Hà Nội) với mục tiêu giúp các nhà giáo dục hiểu rõ hơn về sáng tạo, phát triển năng lực sáng tạo cho người học.
Trong bài trình bày về chủ đề “Chúng ta đã sẵn sàng cho cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?”, GS.TS Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc ĐHQG Hà Nội đã trích dẫn “danh sách 10 kỹ năng quan trọng” từ báo cáo Tương lai nghề nghiệp của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WFE).
Bảng so sánh 10 kỹ năng quan trọng của năm 2015 và năm 2020. Nguồn: WEF Theo danh sách này, 10 kỹ năng quan trọng nhất của năm 2015 sẽ thay đổi đáng kể vào năm 2020.
Những kỹ năng thay đổi nhiều nhất là sáng tạo, đàm phán và lắng nghe tích cực.
Trong khi đàm phán và tính linh hoạt nằm ở vị trí cao trong danh sách các kỹ năng cho năm 2015 thì đến năm 2020, các kỹ năng này giảm trong top 10 kỹ năng.
Lý do đưa ra là vì máy móc sẽ sử dụng một khối lượng lớn dữ liệu và bắt đầu thực hiện việc ra quyết định cho con người.
Tương tự như vậy, lắng nghe tích cực được coi là một kỹ năng cốt lõi hiện nay, sẽ biến mất hoàn toàn khỏi 10 kỹ năng.
Kỹ năng cảm xúc trí tuệ đang không có trong top 10 kỹ năng này, sẽ trở thành một trong những kỹ năng hàng đầu cần thiết cho tất cả mọi người.
Nhìn chung, theo WFE 2016, các kỹ năng xã hội như thuyết phục, trí tuệ cảm xúc và dạy lại người khác, sẽ có nhu cầu cao hơn trong tất cả các ngành công nghiệp thay vì các kỹ năng kỹ thuật hẹp như lập trình hoặc điều hành thiết bị và kiểm soát.
Về bản chất, kỹ năng kỹ thuật cần phải được bổ sung các kỹ năng xã hội và hợp tác mạnh mẽ.
GS.TS Nguyễn Hữu Đức, Phó Giám đốc ĐHQG Hà Nội
Người lao động muốn thành công và bền vững hơn trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ cần phải là những người sáng tạo, người có tư duy phê phán và là những người có thể giải quyết các vấn đề phức tạp và có trí tuệ cảm xúc cao.
Do đó, các yêu cầu mới về kỹ năng của nguồn nhân lực đòi hỏi các quốc gia phải thay đổi hệ thống giáo dục, trong đó khả năng tự học của mỗi người phải là yếu tố then chốt.
“Các học giả của Diễn đàn Kinh tế thế giới 2016 và 2017 khuyến nghị, hệ thống giáo dục phải chuẩn bị lực lượng lao động di chuyển dễ dàng hơn giữa các ngành nghề, chứ không phải đào tạo một ngành nghề cụ thể cho họ và cần tập trung vào phát triển năng lực sáng tạo” - GS.TS Nguyễn Hữu Đức khẳng định.
Trình bày về các ý tưởng và mô hình sáng nghiệp, khởi nghiệp, TS. Michael Jackson tới từ Vương quốc Anh, nhà sáng lập Shaping Tomorrow – một dịch vụ phân tích, nghiên cứu và dự báo tầm nhìn xa cho rằng, các tổ chức thành công ngày nay pha trộn giáo dục và sáng tạo trong các sản phẩm và dịch vụ của họ trong sự hợp tác với các bên liên quan.
TS. Michael Jackson - nhà sáng lập Shaping Tomorrow trình bày về các ý tưởng và mô hình sáng nghiệp, khởi nghiệp tại hội thảo
Do đó, mỗi mô hình giáo dục đang trở thành gần như tức thời và chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian ngắn, trong khi sáng tạo trong tất cả các khía cạnh của tổ chức và sự phân phối là động lực chính của sự thành công trong tương lai.
Phần trình bày của ông làm nổi bật cách thức các tổ chức trên toàn thế giới gia tăng năng lực sáng tạo; giáo dục tổ chức và khách hàng của họ để đạt được thành quả tốt hơn, nhanh hơn và rẻ hơn.
TS. Jackson cũng giải thích cách mà Shaping Tomorrow xây dựng kế hoạch trở thành một nhà giáo dục ảo và trợ lý cá nhân bằng cách sử dụng robot điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo, các ứng dụng và thuật toán để cung cấp tầm nhìn chiến lược cho các khách hàng của mình như thế nào.
Trong khi đó, phần chia sẻ của PGS.TS Vlad Glavenu – Trưởng khoa Tâm lý, ĐH Webster Geneva, Đan Mạch tập trung vào việc phân tích lịch sử của quá trình phát triển sáng tạo và khái niệm về sáng tạo cũng như các khái niệm liên quan.
Ông đưa ra 3 dạng sáng tạo thường thấy nhất, bao gồm: Sáng tạo nghệ thuật, sáng tạo sáng chế (khoa học) và sáng tạo thủ công (cuộc sống hằng ngày).
TS. Glavenu cũng phản ánh một số kỹ thuật được sử dụng để giáo dục sáng tạo, nguồn gốc lịch sử và nhận thức về chúng. Cuối cùng, ông đưa ra khuyến nghị để suy nghĩ lại về sự sáng tạo và giáo dục từ những quan điểm khác nhau.
PGS.TS Vlad Glavenu – Trưởng khoa Tâm lý, ĐH Webster Geneva, Đan Mạch là tác giả của hơn 100 bài báo và cuốn sách về lĩnh vực tâm lý văn hóa của sự sáng tạo.
GS.TS Hoisoo Kim, Khoa giáo dục, giám đốc Trung tâm giáo dục suốt đời, ĐH Quốc gia Chonnam, Hàn Quốc cho rằng, người ta thường chú ý vào phát triển năng lực sáng tạo cá nhân nhưng ngày nay sáng tạo diễn ra nhờ có sự hợp tác, có các mạng lưới tương tác giữa con người với các thiết bị (yếu tố con người và phi con người). Và các thiết bị (như các loại công cụ ICT, các công cụ sáng tạo) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sản phẩm sáng tạo và phát triển năng lực sáng tạo cá nhân và sáng tạo tập thể.
TS Trần Thị Bích Liễu (Trường ĐH Giáo dục) chia sẻ: "Những người thực sự quan tâm đến đến khoa học và đến những vấn đề mới của giáo dục đã ngồi đến tận cuối buổi dù rất muộn. Một số thì ra về với cuốn kỉ yếu dày 920 trang trong tay về rất nhiều vấn đề mới, thông tin mới mà họ quan tâm.
Những cách hiểu mới về mạng lưới cho sáng tạo, và hệ sinh thái trong trường phổ thông, trường ĐH khi kết nối nhà trường, các start up với các nhà nghiên cứu... hay những phần mềm và cách để HS là người sáng tạo khi sử dụng các phần mềm vi tính, mô hình đại học thông minh lấy trọng tâm khởi nghiệp, sáng tạo, phát minh làm mục tiêu phát triển...đã được đặt ra.
- Nguyễn Thảo
Kylie Jenner mới đây khoe nội thất cũng màu hồng trên chiếc phi cơ riêng mới sắm của hãng Global Express nhân dịp sinh nhật tuổi 23.
Chiếc phi cơ riêng này có giá 72,8 triệu USD và được trang trí từ đầu đến cuối toàn bộ bằng màu hồng để phù hợp với tông màu yêu thích của chủ nhân.
" alt="Bên trong phi cơ riêng màu hồng trị giá 72,8 triệu USD của Kylie Jenner" />
Hội thảo được tổ chức trong khuôn khổ Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp Quốc gia 2022 nhằm tạo ra không gian trao đổi, chia sẻ về các cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên thuận lợi trong các hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp.
Nhiều chủ đề được đưa ra thảo luận, tập trung vào cơ chế, chính sách để thu hút các nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài cũng như khu vực tư nhân trong nước cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, cụ thể như: Cơ chế đầu tư ra nước ngoài của các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, các quỹ đầu tư. Đồng thời các vướng mắc, tồn tại của Nghị định 38 (năm 2018) của Chính phủ về giới hạn số lượng nhà đầu tư hiện nay, hay giới hạn về hoạt động được thực hiện đầu tư và kiến nghị cần mở rộng nội dung cho vay, do đây là một bước thông thường trong hoạt động đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (khoản vay chuyển đổi), cũng như tối ưu nguồn vốn nhàn rỗi chưa đầu tư của quỹ.
Các chuyên gia thảo luận về gỡ nút thắt cơ chế cho đầu tư khởi nghiệp. Ảnh: Duy Vũ Theo ông Thẩm Trung Hiếu, đại diện pháp lý của quỹ đầu tư ThinkZone, các nhà quản lý Việt Nam cần khơi thông những điểm nghẽn để đón dòng vốn hỗ trợ cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.
Thống kê từ ThinkZone cho thấy, tổng số vốn đầu tư mạo hiểm vào các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam đạt con số 1,4 tỷ USD trong năm 2021, trong đó, có tới 90% là vốn từ các quỹ đầu tư mạo hiểm nước ngoài. Tuy nhiên, các quỹ lại không đầu tư trực tiếp vào các doanh nghiệp Việt Nam mà phải thông qua một công ty vận hành được thành lập ở nước ngoài (thường là Singapore), sau đó mới rót vốn vào doanh nghiệp ở Việt Nam. "Cơ chế này phát sinh những rào cản nhất định, khi các doanh nghiệp phải thực hiện nhiều thủ tục là đưa đầu tư ra nước ngoài và đầu tư trở lại Việt Nam, nhất là khi các doanh nghiệp khởi nghiệp lại có nguồn lực hạn chế và cần tập trung vào sáng tạo sản phẩm", ông Hiếu nói.
Ngoài ra, ông Hiếu cũng cho biết, dù đã có các cơ sở pháp lý đối với các quỹ đầu tư nội địa (Nghị định 38). Tuy nhiên trong thực tế hoạt động lại phát sinh nhiều điểm cần phải sửa đổi. Chẳng hạn, quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không có tư cách pháp nhân; quy định quỹ đầu tư có tối đa 30 nhà đầu tư góp vốn thành lập và không đầu tư quá 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp đổi mới sáng tạo…
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng nhận định, hiện nay đã có đầy đủ khung pháp lý cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và hoạt động thu hút đầu tư, nhưng để cạnh tranh với các nước trong khu vực thì vẫn còn nhiều điểm cần tháo gỡ mới có được môi trường phù hợp. Dẫu vậy, cũng cần tiếp cận theo một hướng rộng hơn, đó là cần tạo ra môi trường cho các quỹ đầu tư. Do đó, cần phát triển một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo để có môi trường cho các quỹ đầu tư.
Theo ông Phan Đức Hiếu, hiện nhiều doanh nghiệp đổi mới sáng tạo băn khoăn về các rủi ro pháp lý khi hoạt động tại Việt Nam. Do đó cần một khung thể chế; môi trường thể chế cho đổi mới sáng tạo, thúc đẩy mạnh mẽ quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Đồng thời, các cơ quan quản lý cũng nên rà soát toàn bộ quy định pháp luật với tiêu chí các quy định hiện hành để có thể tạo ra sự phát triển bứt phá hơn.Cũng trong khuôn khổ hội thảo, một chủ đề khác được quan tâm đó là Bộ chỉ số doanh nghiệp đổi mới sáng tạo (BII) và khung chỉ số đo lường đổi mới sáng tạo khu vực công trong các cơ quan trung ương và địa phương (PSII), do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phối hợp cùng Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ), Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) xây dựng.
Đây là những bộ chỉ số quan trọng giúp Việt Nam đánh giá được thực trạng đổi mới sáng tạo trong khu vực công cũng như khu vực tư và từ đó có những giải pháp, chính sách phù hợp thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp toàn nền kinh tế. Đồng thời, đại diện các quỹ đầu tư, doanh nghiệp, cộng đồng thanh niên khởi nghiệp đề xuất Chính phủ sớm ban hành văn bản hướng dẫn về việc thành lập các trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp có nguồn vốn tư nhân và nhận các chính sách ưu đãi như quy định tại Luật Đầu tư năm 2020.
Duy Vũ
" alt="Gỡ 'nút thắt cổ chai' cho đầu tư khởi nghiệp đổi mới sáng tạo" />
Trì hoãn là một thói quen xấu cần thay đổi để hoàn thành tốt công việc. Ảnh: Freepik.
Mỗi khi có việc thất bại, bạn có tìm đủ lý do để biện minh “tại vì…”? Mỗi khi được giao một nhiệm vụ hoặc đặt ra một mục tiêu, bạn có hay nghĩ “không sao cả, vẫn còn thời gian”? Trước một thử thách, bạn có đánh giá tình hình theo cách “mình không thể làm được”?...
Nếu bạn thường ở trong tình trạng vừa nêu trên, cuốn sách Nghệ thuật từ bỏ thói quen xấusẽ là cẩm nang hữu ích.
Thói quen nhỏ tác động lớn đến hiệu quả công việc
Khi quyết tâm thay đổi bản thân theo hướng tích cực, ta thường tìm hiểu cách thiết lập thói quen tốt. Nhưng từ bỏ thói quen xấu cũng quan trọng không kém. Tác giả Eiichiro Misaki đã chỉ ra 50 thói quen không tốt cùng bí quyết giúp thay đổi trong cuốn sách của mình.
50 thói quen được chia thành 4 chương, mỗi chương là một chủ đề, lĩnh vực lớn cần thay đổi: Từ bỏ cách làm việc thiếu hiệu quả, Từ bỏ lối sống thiếu lành mạnh, Từ bỏ cách cư xử thiếu tinh tế, Từ bỏ lối suy nghĩ thiển cận.
Ở chương đầu tiên, “Từ bỏ cách làm việc thiếu hiệu quả”, tác giả nêu bí quyết, phương pháp để thay đổi những hiện trạng, thói quen có hại trong công việc như: Bàn làm việc lộn xộn, luôn bận rộn “đầu tắt mặt tối”, tự đặt giới hạn bản thân, tự làm mọi thứ một mình…
Những thói quen tưởng chừng không đáng lưu tâm ấy lại có tác động lớn tới kết quả công việc và chất lượng cuộc sống. Nếu luôn cảm thấy bận rộn, “đầu tắt mặt tối”, nên sử dụng thời gian rảnh của mình một cách hiệu quả. Ai cũng có 24 tiếng một ngày như nhau, vậy đâu là thời gian rảnh? Tác giả chỉ ra thời gian rảnh của người bận rộn chính là khoảng chờ cho những công việc.
Chẳng hạn, trước cuộc họp, trước cuộc hẹn với đối tác, chúng ta sẽ có khoảng 10 phút chờ quản lý hoặc đối tác. “Cùng một khoảng thời gian đó, bạn có thể lựa chọn hoàn thành một công việc hoặc chẳng làm gì cả”, trích nội dung sách.
Khoảng chờ đó chính là thời gian rảnh có thể tận dụng để xử lý những công việc tốn ít thời gian hơn. Đó nên là những việc lặt vặt, để khi có việc quan trọng làm gián đoạn thì không gây ảnh hưởng tới những việc làm lúc đó. Bằng cách tận dụng những khoảng “rảnh” đó, chúng ta sẽ có thêm thời gian nghỉ ngơi, thư giãn hoặc làm công việc khác.
Với thói quen luôn muốn làm mọi thứ một mình, cuốn sách không phủ nhận tác dụng thói quen này. Tự hoàn thành mọi việc của mình là điều quan trọng cần ghi nhớ. Nhưng đôi khi, chúng ta cũng nên lùi lại để tự hỏi mình có thể tìm sự trợ giúp, hợp tác từ ai không?
Bằng cách hợp tác với người khác, giao phó bớt công việc cho hậu bối, cấp dưới, công việc sẽ được hoàn thành nhanh chóng hơn. Lúc đó, thay vì làm một phần việc, bạn có thể làm hai phần việc cùng lúc. Tuy vậy, bạn không nên ủy thác hoàn toàn công việc cho người khác. Việc đánh giá khả năng của đối tác rất quan trọng trong quá trình hoàn thiện công việc một cách hiệu quả.
Cuộc sống hiện đại có quá nhiều tiện ích nhưng mặt trái của nó là luôn khuyến khích thói quen tiêu dùng và lối sống thiếu tích cực. Những hoạt động thường ngày tưởng vô hại nhưng trở thành thói quen thiếu tích cực như: không ngừng lướt web, dễ nản lòng với chương trình học tập để phát triển bản thân, hay mua hàng tùy hứng, ngủ nướng, ăn quá nhiều đồ ăn vặt… Chương 2 của sách chỉ ra những thói quen thiếu lành mạnh và cách từ bỏ lối sống đó.
CuốnNghệ thuật từ bỏ thói quen xấu. Ảnh: N.T.
Tránh "ngựa quen đường cũ"
Tác giả Eiichiro Misaki coi cách cư xử thiếu tinh tế cũng là thói quen xấu cần từ bỏ. Chẳng hạn, tặng quà xuất phát từ ý tốt nhưng tặng quà không đúng sở thích người được tặng lại khiến đối phương rơi vào tình thế khó xử.
Một số người không thích chào hỏi xã giao và coi hành động đó thật phiền phức. Nhưng bất cứ mối quan hệ nào cũng bắt đầu bằng việc chào hỏi. Tác giả khuyên nên coi chào hỏi là một nghĩa vụ, đưa nó vào danh sách việc phải làm. Chỉ cần nói “xin chào”, các mối quan hệ sẽ bắt đầu được “phá băng”. Chương 3 của sách chỉ ra cách từ bỏ những cách cư xử thiếu tinh tế như vậy.
Ở chương cuối, sách nêu những biểu hiện của lối suy nghĩ thiển cận: Hay biện minh “tại vì”, hay nghĩ “không sao cả, vẫn còn thời gian”, hay đổ lỗi cho người khác, lo lắng quá nhiều về tương lai, hay nghĩ “mình không thể làm được”…
Khi những suy nghĩ đó xuất hiện, chúng ta thường chểnh mảng, hình thành thói quen “nước đến chân mới nhảy”, trì hoãn để rồi trễ deadline và cuối cùng là không đạt được mục tiêu đề ra. Những lời khuyên của tác giả ở chương cuối thúc giục “hãy bỏ lại phía sau mọi lý do trì hoãn để hoàn thành ngay công việc” và hãy bắt tay vào công việc khi nhận nhiệm vụ.
Thay đổi thói quen không phải điều dễ dàng. Trong đó, điều khó nhất chính là nhìn thẳng vào thói quen không tốt của bản thân. Để bạn đọc có cách tiếp cận dễ dàng hơn trong quá trình nhìn lại chính mình, tác giả đã tạo ra hai nhân vật đồng hành trong sách.
Mỗi nội dung đều có minh họa vui nhộn với hai nhân vật Gấu và Báo. Trong đó, Báo là nhân vật có chính kiến nhưng vẫn còn nhiều thiếu sót. Gấu là nhân vật có nhiều thói quen xấu, noi gương “tiền bối” Báo để thay đổi thói quen của mình theo hướng lành mạnh.
Thông qua hình ảnh minh họa đó, độc giả không cảm thấy khó chịu khi nhìn vào thói quen tiêu cực của mình. Trái lại, những câu chuyện, hình ảnh vui nhộn giúp người đọc vừa thu nhận kiến thức vừa có thể thư giãn.
Nếu đã nhận diện được thói quen xấu và đang trong tình trạng “mình lại thế nữa rồi”, nên đọc lại một nội dung trong sách, nhen nhóm suy nghĩ “tôi sẽ thử thay đổi tật xấu của mình lần nữa”. Điều đó sẽ giúp chúng ta dần từ bỏ lối mòn của “ngựa quen đường cũ”, hình thành những thói quen tích cực.