Kèo vàng bóng đá Arsenal vs Crystal Palace, 02h00 ngày 24/4: Khách buông xuôi

Về cơ bản big data đơn giản như tên gọi, là một tập hợp dữ liệu rất lớn và phức tạp đến nỗi những công cụ, ứng dụng xử lý dữ liệu truyền thống không thể nào đảm đương được. Vì khối dữ liệu quá lớn nên việc triển khai big data sẽ gặp những trở ngại bao gồm thu nhận dữ liệu, lưu trữ dữ liệu, tìm kiếm, chia sẻ, chuyển giao, cập nhật…

Tuy nhiên big data lại chứa trong mình rất nhiều thông tin quý giá mà nếu trích xuất thành công sẽ giúp rất nhiều cho việc nắm bắt xu thế trong kinh doanh, nghiên cứu khoa học, dự đoán để phòng tránh các dịch bệnh sắp phát sinh, phát hiện sớm tội phạm, hay đo lường điều kiện giao thông theo thời gian thực.

Từ năm 2001, chuyên gia của META Group (bây giờ đã sát nhập vào công ty nghiên cứu Gartner) đã nói rằng những trở ngại và cơ hội nằm trong việc tăng trưởng dữ liệu có thể được mô tả bằng ba chiều là tăng về lượng (volume), tăng về vận tốc (velocity) và tăng về kiểu dữ liệu (variety), trở thành mô hình tiêu chí "3V" cho big data.

Về sau bộ tiêu chí big data này được thêm các tiêu chuẩn ví dụ như độ tin cậy (veracity) bởi độ tin cậy dao dộng mạnh của dữ liệu thu nhận được sẽ ảnh hưởng quan trọng đến thông tin trích xuất.

Big data là gì?

Như đã nói ở trên, big data là tập hợp dữ liệu lớn và phức tạp vượt mức đảm đương của những ứng dụng và công cụ truyền thống. Kích cỡ của Big Data đang từng ngày tăng lên, tính đến năm 2012 mỗi ngày có 2,5 exabyte dữ liệu được sinh ra (exabyte bằng 1 tỷ gigabyte), và đến năm 2025 IDC dự đoán số liệu này sẽ là 163 zettabyte (zettabyte bằng 1 nghìn exabyte)...

Ví dụ cho tiềm năng khối dữ liệu lớn có thể kể đến kính thiên văn Sloan Digital Sky Survey đặt tại New Mexico (Mỹ) bắt đầu đi vào hoạt động hồi năm 2000; sau một vài tuần thiết bị này đã thu thập dữ liệu lớn hơn tổng lượng dữ liệu mà ngành thiên văn học từng thu thập trong quá khứ, và sau 10 năm tổng dung lượng đã đạt đến hơn 140 terabyte (terabyte bằng 1 nghìn gigabyte).

Trong khi đó thống kê được công bố thời điểm cuối năm 2017 cho thấy Facebook đang có khoảng 2 tỷ người dùng thường xuyên và chỉ riêng ảnh cũng đã có khoảng 300 triệu bức được tải lên mỗi ngày. YouTube hay Google cũng phải lưu lại hết vô số các lượt truy vấn và video của người dùng cùng nhiều loại thông tin khác có liên quan.

Nguồn dữ liệu cho big data tăng trưởng cực nhanh cũng một phần bởi sự gia tăng số lượng và giảm giá của các thiết bị cảm biến, thu nhận thông tin trong môi trường Internet vạn vật như điện thoại, camera, micro, chip bắt sóng…

1. Thực trạng phát triển sản phẩm, dịch vụ nội dung số tại Việt Nam

Từ những năm gần đây, Công nghiệp CNTT đang trở thành ngành kinh tế có tốc độ phát triển nhanh, bền vững, doanh thu cao, có giá trị xuất khẩu lớn đóng góp quan trọng vào GDP quốc gia. Theo số liệu trong Sách Trắng CNTT-TT được Bộ TTTT công bố năm 2017, tổng số doanh nghiệp CNTT cả nước năm 2016 ước tính là 24.501 doanh nghiệp tăng 13,13% so với năm 2015. Tổng doanh thu lĩnh vực công nghiệp CNTT năm 2016 ước tính đạt 1.500.009 tỷ đồng (tương đương 67,693 tỷ USD, tăng 11,49% so với năm 2015) trong đó công nghiệp phần cứng là 58,838 tỷ USD, công nghiệp phần mềm là 3,038 tỷ USD, công nghiệp nội dung số là 739 triệu USD và dịch vụ CNTT (trừ buôn bán, phân phối) là 5,078 tỷ USD. Kim ngạch xuất khẩu CNTT ước đạt 60,789 tỷ USD trong đó phần cứng điện tử là 57,737 tỷ USD, phần mềm là 2,491 tỷ USD. Tổng nộp ngân sách nhà nước ước đạt 34.320 tỷ đồng (đóng góp khoảng 3,4% tổng ngân sách nhà nước). Qua số liệu thống kê như trên thì tỷ trọng đóng góp của mảng nội dung số trong lĩnh vực Công nghiệp CNTT còn khá thấp, chưa xứng với tiềm năng và chưa khai thác hết được thế mạnh của lĩnh vực này tại Việt Nam, cụ thể theo các con số thống kê trong Sách trắng CNTT-TT 2017 như sau (số liệu thống kê các doanh nghiệp thuần nội dung số):

a) Về số lượng doanh nghiệp đăng ký hoạt động trong lĩnh vực Nội dung số

Doanh nghiệp phần cứng, điện tử : 2.980 doanh nghiệp năm 2015 và ước tính 3.404 doanh nghiệp năm 2016; Doanh nghiệp phần mềm: 6.143 doanh nghiệp năm 2015 và 7.433 năm 2016; Doanh nghiệp nội dung số: 2.339 doanh nghiệp năm 2015 và 2.700 năm 2016; Doanh nghiệp dịch vụ CNTT (trừ buôn bán, phân phối): 10.196 doanh nghiệp năm 2015 và 10.965 doanh nghiệp năm 2016. (Nguồn: Tổng hợp số liệu báo cáo của các địa phương).

Tổng số doanh nghiệp nội dung số chiếm 11,01% trên tổng số doanh nghiệp trong lĩnh vực CNTT

b) Về doanh thu nội dung số:

Tổng doanh thu công nghiệp CNTT đạt 60.715 triệu USD năm 2015, 67.693 triệu USD năm 2016 (Tăng trưởng 11,49%); Doanh thu phần cứng, điện tử 53.023 triệu USD năm 2015, 58.838 triệu USD năm 2016 (Tăng trưởng 10,97%); Doanh thu phần mềm: 2.602 triệu USD năm 2015, 3.038 triệu USD năm 2016 (Tăng trưởng 16,8%); Doanh thu nội dung số: 638 triệu USD năm 2015, 739 triệu USD năm 2016 (Tăng trưởng 15,83%); Doanh thu dịch vụ CNTT (trừ buôn bán, phân phối): 4.453 triệu USD năm 2015, 5.078 triệu USD năm 2016 (Tăng trưởng 14,04%).

Tổng doanh thu nội dung số chiếm: 1% trên tổng doanh thu công nghiệp CNTT

c) Xuất, nhập khẩu nội dung số

Tổng số lao động làm việc trong lĩnh vực nội dung số chiếm gần 6% tổng số lao động làm việc trong lĩnh vực công nghiệp CNTT

Trên cơ sở các số liệu được so sánh như trên, có thể nói với số lượng doanh nghiệp nội dung số hiện đang cung cấp dịch vụ (11,1%) và số lượng lao động làm việc trong lĩnh vực này (6%) thì các tỷ trọng doanh số, tỷ trọng xuất, nhập khẩu trong lĩnh vực này trên tổng số ngành Công nghiệp CNTT còn khá khiêm tốn, chưa xứng với tiềm năng phát triển tại Việt Nam (nước có số dân trẻ, số người sử dụng Internet lớn, chiếm hơn 50% tổng số dân). Những hạn chế dẫn đến việc phát triển của lĩnh vực nội dung số chưa theo kịp sự phát triển của ngành CNTT nói chung sẽ được phân tích, đề cập ở phần sau.

2. Thực trạng cơ chế chính sách phát triển nội dung số tại Việt Nam

Trong thời gian qua, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, lĩnh vực CNTT là một trong những lịch vực sớm được ban hành khuôn khổ pháp lý, đặc biệt là Luật CNTT đã sớm được Quốc Hội ban hành và có hiệu lực thi hành vào tháng 1 năm 2007. Trên cơ sở đó, các văn bản dưới Luật đã được Chính phủ và các Bộ, ngành sớm trình ban hành. Trong lĩnh vực công nghiệp nội dung số, phải kể đến các văn bản, chủ trương như sau:

Cuộc cách mạng công nghệ đang lan tỏa ra mỗi góc nhỏ của cuộc sống trên trái đất, với Internet of Things và nó cho phép con người phân tích dữ liệu, tự động hóa theo những cách chưa từng có trong kinh doanh.

Gartner dự đoán chi tiêu cho các thiết bị và dịch vụ IoT sẽ đạt 2 nghìn tỷ USD năm 2017, trong đó Trung Quốc, Bắc Mỹ và Tây Âu chiếm 67% các thiết bị.

Thiết bị tiêu dùng đang là động lực tăng trưởng chính của IoT hiện nay, chiếm 5,2 tỷ thiết bị trong năm 2017, tức 63%. Trong khi đó, thiết bị IoT doanh nghiệp sẽ đạt 3,1 tỷ thiết bị.

Gartner cũng dự đoán tổng số thiết bị kết nối sẽ tăng lên 11,19 tỷ vào năm 2018. Sự gia tăng này là do việc ứng dụng các thiết bị trong các ngành công nghiệp, như hệ thống đèn LED, hệ thống an ninh. Năm 2017, mảng thiết bị này sẽ đạt 1,5 tỷ.

Thứ 2 vừa qua, Twitter đã bắt đầu thực hiện những quy chế mới chống lại sự lạm dụng đăng tải trên nền tảng của mạng xã hội này, đồng thời khắc phục thái độ tiêu cực của các đối tượng thù địch. Địa điểm đầu tiên mà chính sách này phổ cập là nước Anh, nhắm vào một nhóm chống Hồi Giáo.

Thế nhưng, điều này lại khiến mọi người hoài nghi, tại sao phải không phải là nước Mỹ mà lại là Anh Quốc khi mà trước đó vài tuần Tổng thống Donald Trump đã retweet lại một video chống hồi giáo từ tài khoản Britain First khác? Hay nói theo cách khác là Twitter đang sử dụng đặc cách cho trường hợp của Trump?

Không những thế, một trong các điều khoản của chính sách lạm dụng còn được chỉ định rõ ràng đến những thói quen đăng tải tự do không đoán trước được của Tổng thống Mỹ: